ΜΈΡΟΣ 2ο
Κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι το βασικότερο όπλο στην αντιμετώπισή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό επιβίωσης σε κάθε χώρα εξαρτάται κυρίως από την ύπαρξη προγραμμάτων πρώιμης διάγνωσης της νόσου. Τα προγράμματα αυτά όμως έχουν αξία μόνο όταν η βάση της πυραμίδας είναι το ΕΑΝ .
Όταν το 2009 , κλήθηκα να έχω επιτελικό ρόλο στο Εθνικό σχέδιο Δράσης για τον καρκίνο προέκυψε πως το πιο σημαντικό πράγμα που έπρεπε να γίνει ήταν η Δημιουργία Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών.
‘Ετσι , ξεκίνησε ο σχεδιασμός , δημιουργήθηκε το Αρχείο,, υπό το ΚΕΕΛΠΟ, ορίστηκαν καταγραφείς στα νοσοκομεία , ξεκίνησε η εκπαίδευση, και ξεκίνησαν και τα προβλήματα. Δεν υπήρχε συντονισμός των Διοικήσεων των νοσοκομείων και της ομάδας διαχείρισης του Αρχείου, το Αρχείο κάπου χαμένο μέσα το ΚΕΕΛΠΝΟ, νομοθετήσεις επί των νομοθετήσεων κτλ, κτλ. Ώσπου , σταμάτησε η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση , διότι δεν υπήρχε αυτόνομη , διοίκηση για να διεκδικεί και να διοικεί ως έπρεπε και κάπως έτσι χάθηκε και το ενδιαφέρον από μια ομάδα ανθρώπων που είχαν την θέληση να δουλέψουν γι αυτό , καθώς ουδείς από τους διοικούντες δεν ενδιαφέρθηκε περαιτέρω. Έμεινε η αναγνώριση του πόσο σημαντικό είναι η ύπαρξη του. Όταν συναντήθηκαμε τον Δημήτρη μετά τα φοιτητικά χρόνια και με αφορμή τον αγώνα του με τον Καρκίνο, βρήκα έναν σύμμαχο για να επαναφέρουμε στο προσκήνιο το Αρχείο.
Το 2018 , η τότε κυβέρνηση, κάνει παύση του Αρχείου , δεν λειτουργούσε βέβαια, για να το ξαναδημιουργήσει. Από τότε, μόνο ονομασία άλλαξε – έγινε Εθνικό Ινστιτούτο Νεοπλασιών. Δημιουργήθηκε ένα ακόμη πιο δαιδαλώδες σχήμα χωρίς να έχει λειτουργήσει ακόμη.
Και έτσι , έχει περάσει μια 10ετία λειτουργίας – μη λειτουργίας του Αρχείου. Παρέμεινα να παρακολουθώ την εξέλιξη του διερωτώμενη τι κάνουν οι άλλες χώρες και σε έρευνα που θέλησα να κάνω ανακάλυψα πως η χώρα δεν διαθέτει στοιχεία, δεν γνωρίζουμε την τάση της νόσου, μιλάμε για πρόληψη χωρίς την βάση της πυραμίδας , πρόληψη γενική , στους πίνακες χωρών παραμένουμε με ένα τεράστιο κενό ενώ όλες οι χώρες έχουν σημειώσει σημαντικούς δείκτες μείωσης και ελέγχου της νόσου.
Τα προγράμματα πρόληψης πρέπει να είναι στοχευμένα και αυτό επιτυγχάνεται μόνο μέσω της ανάλυσης δεδομένων, δλδ μέσω του Αρχείου. Η Ελλάδα και δεν έχει ακόμη αναπτύξει το ισχυρό πολιτικό κίνητρο όπως έχει γίνει σε άλλες χώρες. Οι διαγνωστικές ελλείψεις και τα σφάλματα ταξινόμησης καθώς και οι δυσκολίες στη διαπίστωση και στην πιστοποίηση της αιτίας του θανάτου, οδηγούν κατά κανόνα σε υποεκτίμησης της ειδικής κατά αιτία θνησιμότητας. Για το λόγο αυτό ο καταλληλότερος τρόπος παρακολούθησης της διαχρονικής εξέλιξης της νόσου είναι η καταγραφή των περιπτώσεων καρκίνου μέσα από τα Αρχεία Νεοπλασιών σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο. Δυστυχώς, όμως στη χώρα μας δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για την επίπτωση του καρκίνου και ως εκ τούτου η επιδημιολογική παρακολούθηση γίνεται έμμεσα μέσω των στοιχείων θνησιμότητας.
Η αξία του ΕΑΝ , πέραν της προστασίας του πληθυσμού και των στοχευμενων προγραμμάτων πρόληψης είναι και η εξοικονόμηση πόρων , που σαν αποτέλεσμα έχει την ορθότερη κατανομή οικονομικών πόρων και κοινωνικής φροντίδας.
Κατερίνα Μαχαιρά , PT, MSc ,
Φυσικοθεραπέυτρια με μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας.
MSc Management in Health and Social Welfare Services – Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής ,
Εργάζεται στο Νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» . Με ειδικό επιστημονικό ενδιαφέρον , στην Υγεία των Γυναικών , στην βελτίωση της ποιότητας ζωής Ατόμων με Αναπηρία ( ΑμεΑ) και στην προώθηση Προγραμμάτων Υγείας με στόχο την πρόληψη και την Ποιότητα Υγείας , όπως και την βελτιώση των Υπηρεσιών Υγείας.
Ειδικεύεται στην Προώθηση Προληπτικών Προγραμμάτων Υγείας , και στην Έρευνα για την πρόληψη του Καρκίνου .
Διετέλεσε υπεύθυνη έργου , στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο , του Υπ. Υγείας.
Από το 2009 ασχολείται με την δημιουργία του Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών έχοντας διεξάγει έρευνα για το Σχέδιο λειτουργίας του ΕΑΝ . Παράλληλα παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Διεθνή Κοινότητα και τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO).
Είναι Συντονίστρια του Επιστημονικού Τμήματος «Φυσικοθεραπεία στην Υγεία των Γυναικών» , του Πανελλήνιου Συλλόγου Φ/θ .
Ιδρύτρια της καμπάνιας : Ισότητα των Φύλων στην Υγεία, (Gender Equality in Health)
Έχει διατελέσει :
Ταμίας ΠΤ Αττικής Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών-ΝΠΔΔ,
Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Management Υπηρεσιών Υγείας ( ΕΕΜΥΥ ),
Μέλος της Europa Donna Hellas