Το 2017 εγκαινιάστηκε η πρώτη Μονάδα Ανακουφιστικής Φροντίδας σε ασθενείς με καρκίνο ενώ παράλληλα λειτουργούν οι κλινικές καρκινοπαθών, όπου μπορούν οι νοσούντες να λάβουν θεραπεία και φροντίδα από ιατρικό προσωπικό.
Όταν ένας ασθενής υποχρεωθεί ή επιλέξει να μείνει μέσα σε ένα κέντρο όπου νοσηλεύονται άτομα με την ίδια χρόνια ασθένεια (είτε με σοβαρότερη είτε με πιο αισιόδοξη πρόγνωση) στην ουσία, εκείνη τη στιγμή, βιώνει δύο απώλειες: η μία είναι η απώλεια της υγείας του και η άλλη η απώλεια της αίσθησης του ανήκειν. Η μεταφορά του απ΄τη βασική του οικεία σε ένα νέο, άγνωστο πλαίσιο μπορεί να δημιουργήσει συναισθήματα ανασφάλειας, κενού και μετέωρου. Όταν απομακρύνεσαι απ΄το σπίτι σου, ενεργοποιείται ο μηχανισμός «πάλης ή φυγής». Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η «πάλη» είναι μονόδρομος.
Ωστόσο, μέσα σε όλο το αρνητικό κλίμα αβεβαιότητας, υπάρχει κάτι που μόνο δεδομένο δε θεωρείται στις μέρες μας: η αλληλοκατανόηση και η αποδοχή των άλλων. Τα συναισθήματα των πασχόντων καρκίνου μέσα σε μία κλινική είναι ανάμεικτα αλλά ταυτόχρονα παρόμοια. Σχεδόν όλοι βιώνουν το αίσθημα της απειλής της υγείας τους. Οι περισσότεροι νιώθουν εξάρτηση απ΄τους γιατρούς, το ιατρικό προσωπικό ή τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ακόμη περισσότεροι πέφτουν σε βαθιά θλίψη και άγχος για το μέλλον τους. Λίγοι όμως ελπίζουν.
Μέσα στο ίδιο δωμάτιο, πολλές φορές, νοσηλεύονται 2 ή 3 ασθενείς. Μεταξύ τους, ανάλογα με τη σωματική και ψυχολογική κατάσταση, δημιουργείται πάντα ένα κλίμα επικοινωνίας και συμπάθειας. Συμπάθεια όχι απαραίτητα ταίριασμα και φιλικότητα αλλά συν + πάθος (μαζί στα πάθη).
Όταν δύο άνθρωποι πονούν και συμπαραστέκονται ο ένας στον άλλον, ο πόνος μοιράζεται και σταδιακά μειώνεται. Εύκολα αναπτύσσεται ένας ιδιάζων δεσμός, ο οποίος είτε παραμένεις κρυφός, είτε εκδηλώνεται. Σε περιπτώσεις που ο ένας μένει και ο άλλος φεύγει, είτε σε περίπτωση επιτυχίας θεραπειών ή σε περίπτωση θανάτου, τότε η «ανακούφιση» γίνεται διπλή.
Αναμφίβολα, τα συναισθήματα και οι σχέσεις των πασχόντων είναι δύσκολα δυσνότητες απ΄τον έξω κόσμο. Και αυτό γιατί ο καθένας βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο αποδοχής της ασθένειάς του. Κάποιοι βρίσκονται ακόμη στο σοκ και άρνησης της πραγματικότητας ενώ άλλοι παλεύουν με το «τέρας» της δικής τους κατάθλιψης. Όσοι όμως βρίσκονται στο στάδιο ήρεμης αποδοχής της αλήθειας και της πραγματικότητας τους, ουσιαστικά αντλούν χαρά από όσα θετικά τους συμβαίνουν τόσο στη θεραπεία όσο και στο περιβάλλον γύρω τους και προετοιμάζονται για παν ενδεχόμενο. Η συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων σίγουρα είναι και δεκτικότερη στη δημιουργία σχέσης με τους άλλους ασθενείς, καθώς προσπαθεί να βρει και στηρίγματα για να ενισχυθεί το θετικό τους συναίσθημα.
Εξίσου πιθανό όμως να δημιουργηθούν σχέσεις και στη μερίδα των ασθενών που βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης, δηλαδή στο στάδιο που προσπαθούν να διαπραγματευτούν καλύτερες συνθήκες αντιμετώπισης της ασθένειας και να ξεχαστούν απ’ τη δύσκολη καθημερινότητα.
Σε όποιο στάδιο και να βρίσκονται και όποια και να είναι η έκβαση της ασθένειας, οι σχέσεις των πασχόντων καρκίνου μέσα σε θεραπευτικό πλαίσιο είναι ισχυρές, όχι απαραίτητα έκδηλες, αλλά συνήθως αναλλοίωτες στο χρόνο.
Έλενα Τσουτσίδου
Ψυχολόγος – Εξειδίκευση στην Παιδοψυχολογία
Master Stud. In Early Childhood Education with Special Needs
www.eltherapy.gr
Εθνικής Αντιστάσεως 16, Πτολεμαΐδα
τ. 24630 24300, e: info@eltherapy.gr