Ο παιδικός καρκίνος είναι μια καθημερινή πραγματικότητα για αρκετά παιδιά, από την βρεφική μέχρι και την εφηβική ηλικία. Μια σκληρή πραγματικότητα που εξωραΐζεται συχνά κάτω από το όνομα «νεοπλασματική ασθένεια» για να πονάει ψυχικά λιγότερο. Τα παιδιά καθημερινά παλεύουν για την ίδια τους τη ζωή κάτω από αντίξοες συνθήκες. Οι δυσκολίες τεράστιες που κανείς δεν φαντάζεται, ακόμη κι αν επισκεφθεί τα ογκολογικά τμήματα των παιδιατρικών νοσοκομείων.
Σε ένα τέτοιο τμήμα βρέθηκα λοιπόν κι εγώ ως εθελόντρια για την δημιουργική απασχόληση των παιδιών αυτών. Αρχικά λίγο φοβισμένη -δε το κρύβω- μήπως τελικά δεν το αντέξω αλλά αποφασισμένη να προσφέρω ότι μπορώ σε αυτά τα παιδιά. Έστω και παίζοντας μαζί τους! Ενώ τον πρώτο καιρό βίωνα έντονα το άγχος της προσαρμογής μου σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον, τελικά άντλησα δύναμη από αυτά τα παιδιά, μια δύναμη που με ώθησε όχι μόνο να αντέξω το εν λόγω περιβάλλον αλλά και να ασχοληθώ έπειτα ερευνητικά με αυτό, θέλοντας να φωτίσω έστω και λίγο τις πτυχές του επιστημονικά.
Στα τμήματα αυτά, συχνά η αισιοδοξία αντιστρατεύεται την απόγνωση, ο πόνος-το χαμόγελο, οι ελλείψεις-το αποτέλεσμα, η ζωή-τον θάνατο… Δίπλα στους μικρούς μαχητές, οι γονείς. Η μάνα, ο πατέρας. Καμιά φορά μονάχα ο ένας και μερικές φορές η γιαγιά ή και κανένας. Ο γονιός που γίνεται το φίλτρο της φόρτισης που δεν πρέπει να φτάσει στο παιδί, ο γονιός που αγόγγυστα πονάει, που δίνει τη δική του μάχη και πασχίζει να βελτιώσει τις συνθήκες, να περιθάλψει αξιοπρεπώς το παιδί του. Άλλοτε ξεσπά σε κλάμματα, άλλοτε σε οργή. Και συχνά φυσάει-ξεφυσάει…..
Τα παιδιά….
Συνήθως πρόκειται για παιδιά με βεβαρυμμένο ιατρικό ιστορικό αλλά και όχι. Σε κάποια παιδιά η άσχημη διάγνωση ξεσπά εντελώς ξαφνικά. Συχνά πρόκειται για περίπλοκες οικογενειακές σχέσεις και δομές. Οι ιστορίες των παιδιών με καρκίνο ποικίλλουν. Άλλες σε συγκλονίζουν και σε κάνουν να ανατριχιάσεις άλλες όχι και τόσο. Κάποιες δεν μπορείς καν να τις πιστέψεις. Να λες μα δεν γίνεται να συμβαίνουν αυτά στην πραγματική ζωή.. Κι όμως τελικά αντιλαμβάνεσαι ότι συμβαίνουν και τότε κατεβαίνεις από το ροζ σου συννεφάκι και προσγειώνεσαι απότομα… Τα παιδιά αυτά πονούν πολύ.. Άλλοτε είναι θυμωμένα, άλλοτε όχι. Είναι χωρίς μαλλάκια, χωρίς φρύδια. Ξέρουν απ’ έξω τις δοσολογίες των φαρμάκων, τα όνομα των γιατρών, σου μιλούν για το μυελόγραμμα τους, τα αιμοπετάλιά τους, γνωρίζουν καλά τον κύριο Χίκμαν. Κάποια πρεσβεύουν τη ζωή, κάποια όχι. Κάποια παιδιά τα καταφέρνουν τελικά, κάποια όχι… Βέβαια, τα παιδιά που τα καταφέρνουν δεν «ξεμπλέκουν» τόσο εύκολα με το νοσοκομείο. Υποβάλλονται συχνά σε εξετάσεις. Ο επανέλεγχος γίνεται αρχικά σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα και έπειτα πιο αραιά… Κι εκεί ελλοχεύει συχνά το άγχος της υποτροπής….
Η εικόνα που έχουμε για τα παιδιά με καρκίνο μας σοκάρει, μας φοβίζει και μας κρατά αποστασιοποιημένους.. Παιδιά χωρίς μαλλιά και φρύδια, πολύ αδύναμα και αδύνατα, ή πρησμένα από την κορτιζόνη. Αξίζει λοιπόν, να μη δώσουμε σημασία στην εικόνα. Ας αποδεχτούμε αυτά τα παιδιά όπως είναι. Τότε θα αισθανθούν και αυτά καλύτερα και θα μας «ανοιχτούν».
Τα παιδιά με καρκίνο είναι όπως όλα τα παιδιά του κόσμου! Παραμένουν παιδιά ακόμη και όταν βιώνουν την σκληρή πραγματικότητα του καρκίνου. Θέλουν να εξερευνήσουν τον κόσμο, να παίξουν και να χαρούν, να δημιουργήσουν φιλίες. Η ιδιαίτερη συνθήκη της ασθένειας, δεν αλλάζει τις ανάγκες τους αυτές. Και πάλι ποθούν την αγάπη, τη φιλία, το παιχνίδι και την δημιουργικότητα. Τα κοριτσάκια σου μιλάνε για το αγόρι που αγαπούν, για το πώς θα φτιάχνουν τα μαλλιά τους μόλις φύγουν από το νοσοκομείο.. Τα αγόρια από την άλλη μοιράζονται τα όνειρα τους, όπως το ότι θέλουν να γίνουν γιατροί, γεωπόνοι, την αγωνία τους για τον φίλο τους στην Μονάδα Μεταμόσχευσης…
Όπως και να ‘χει αν έρθεις σε επαφή με αυτά τα παιδιά θα σε αγγίξουν πολλά και κατ’ επέκταση θα σε αλλάξουν πολλά. Θα πάρεις μαθήματα γενναιότητας, ελπίδας και αγάπης για τη ζωή…..
Ψεύτη Ευθυμία – Αναστασία
Η Ευθυμία-Αναστασία Ψεύτη σπούδασε Ψυχολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κατά την διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών της εργάστηκε εθελοντικά στο Σύλλογο Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Ασθένειες «Η Πίστη» και δραστηριοποιήθηκε στο Τμήμα Αιματολογίας-Ογκολογίας του Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία/Ογκολογική Μονάδα Παίδων ΕΛΠΙΔΑ. Εκεί, εκπόνησε την διπλωματική της εργασία με θέμα: «Η αναπαράσταση του εαυτού στα παιδιά μέσης παιδικής ηλικίας με νεοπλασματικές ασθένειες». Στο τελευταίο έτος των σπουδών της υλοποίησε την πρακτική της άσκηση σε Ειδικό Δημοτικό Σχολείο και έπειτα ολοκλήρωσε ετήσια εκπαίδευση σε Σύγχρονα Θέματα Παιδοψυχιατρικής στο Παιδοψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών «Π&Α ΚΥΡΙΑΚΟΥ». Εργάζεται με παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και συνεργάζεται με την ΑΜΚΕ “Το Θαύμα” σε θέματα συμβουλευτικής και υποστήριξης παιδιών προσφύγων-μεταναστών. Είναι Εκπαιδευόμενη Ψυχοθεραπεύτρια-Παιγνιοθεραπεύτρια.