Ο βασικός λόγος που οι διάφορες μορφές καρκίνου παρέμεναν για χρόνια αήττητες είναι πως τα καρκινικά κύτταρα είναι πανέξυπνα και ξέρουν να ξεγελούν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, Γιάννης Μπουκοβίνας, θα μπορούσαμε να τα παρομοιάσουμε με αεροπλάνα Στελθ που πετούν αόρατα, ξεφεύγοντας από τον έλεγχο των αεροπορικών ραντάρ. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα καρκινικά κύτταρα διαφεύγουν τη λεγόμενη «επιτήρηση του ανοσοποιητικού», καθώς καμουφλάρονται με μεγάλη επιτυχία.
Τα νέα «όπλα» που προστέθηκαν στην ιατρική φαρέτρα, οι ανοσοθεραπευτικοί παράγοντες, έχουν την ιδιότητα να καταργούν το καμουφλάζ, οπότε τα Στελθ γίνονται ορατά, τα πιάνει το ραντάρ και σταματά να λειτουργεί ο μηχανισμός διαφυγής τους.
Έτσι, πυροδοτείται η φυσιολογική ανοσιακή απάντηση απέναντι στον «εχθρό», δηλαδή τα καρκινικά κύτταρα. Η ανοσοθεραπεία ξεκίνησε από το μελάνωμα, με έναν ανοσοθεραπευτικό παράγοντα, και πλέον έχει προχωρήσει τόσο που έχουν αναπτυχθεί αρκετοί παράγοντες, οι οποίοι δρουν στον καρκίνο του πνεύμονα, στον ουροθηλιακό καρκίνο (της ουροδόχου κύστης), στον καρκίνο του παχέος εντέρου, στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου (λαιμού) και στα λεμφώματα Hodgkin.
Η ανοσοθεραπεία μπορεί να εξασφαλίσει παράταση της ζωής μέχρι και 10ετία, ενώ κάποιοι ασθενείς υπερβαίνουν ακόμα κι αυτό το χρονικό διάστημα. Το μόνο της μειονέκτημα είναι πως δεν δρα σε όλους τους ασθενείς αλλά μόνο στο 25% αυτών.
Για να βρούμε σε ποιους δρα αναπτύσσουμε βιοδείκτες, οι οποίοι εντοπίζονται με μοριακές εξετάσεις. Ένας από τους πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμους καρκίνους αφορά τους όγκους στον πνεύμονα.
Η νέα εξέλιξη είναι πως ο συνδυασμός ανοσοθεραπείας με χημειοθεραπεία ή ο συνδυασμός διαφορετικών ανοσοθεραπειών βοηθά ακόμα περισσότερους ασθενείς και μάλιστα χαρίζει ελπίδες σε ασθενείς που δεν εκφράζουν σε υψηλό ποσοστό τον σχετικό βιοδείκτη.
Με τις νέες θεραπευτικές επιλογές, ένα 20% των ασθενών φτάνει την 5ετή επιβίωση, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό φτάνει ή και ξεπερνά τη 10ετή επιβίωση.
Αντιμετώπιση λευχαιμιών χωρίς χημειοθεραπείεςΜετά τη νίκη ενάντια στη χρόνια μυελογενή λευχαιμία, το success story της Ιατρικής στους αιματολογικούς καρκίνους συνεχίζεται με ένα δυνατό «χτύπημα» στη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία και έπεται συνέχεια. Τα νέα φάρμακα καθιστούν εφικτά θεραπευτικά σενάρια που για χρόνια παρέμεναν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, χαρίζοντας σημαντική παράταση ζωής στους ασθενείς.
Και όλα αυτά τα επιτεύγματα «γράφονται» χωρίς τη συμβολή της χημειοθεραπείας, η οποία για χρόνια παρέμενε το μοναδικό όπλο των γιατρών ενάντια στον καρκίνο. Ένα όπλο ισχυρό, αλλά με πολλές παρενέργειες, που σήμερα, μπροστά στο βαρύ πυροβολικό της ογκολογίας, φαντάζει πλέον ξεπερασμένο. Οι καταιγιστικές εξελίξεις στους αιματολογικούς καρκίνους δείχνουν τις τεράστιες δυνατότητες που έχει η ιατρική, καθώς η μία λευχαιμία μετά την άλλη εξελίσσονται από θανατηφόρα νοσήματα σε χρόνιες ασθένειες σαν τον σακχαρώδη διαβήτη, χάρη στην ανάπτυξη των νέων φαρμάκων.
Δηλαδή μετατρέπονται σε ασθένειες που δεν απειλούν τη ζωή του ασθενούς, εφόσον αυτός λαμβάνει το φάρμακό του.
