Οι λοιμώξεις μπορεί να υπήρξαν σοβαρή απειλή για πολλούς από εσάς κατά τη διάρκεια της ενεργούς
θεραπείας. Από τη στιγμή που πολλές αντικαρκινικές θεραπείες μειώνουν σημαντικά τη ικανότητα του
οργανισμού σου να καταπολεμάει τις λοιμώξεις, επειδή πολλές από αυτές προκαλούν ανοσοκαταστολή,
πιθανόν ο ογκολόγος σου έχει συζητήσει μαζί σου για συγκεκριμένες προφυλάξεις (π.χ. να μένεις μακριά
από ανθρώπους με λοιμώξεις) που θα έπρεπε να λάβεις κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Ο ογκολόγος
σου πιθανώς να σε έχει συμβουλέψει να αναζητήσεις ιατρική βοήθεια σε περίπτωση εμφάνισης πυρετού ή άλλων συμπτωμάτων οξείας λοίμωξης.
Καθώς οι διάφορες αντικαρκινικές θεραπείες ποικίλουν αρκετά ουσιωδώς τόσο από τον γενικό κίνδυνο
να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό σύστημα όσο και από την έκθεση σε πολύ συγκεκριμένους κινδύνους
λοιμώξεων (π.χ. μυκητιασικές λοιμώξεις), η συμβουλή που μπορεί να δοθεί σε εσένα δεν είναι απαραίτητα
η ίδια με αυτή που μπορεί να δοθεί στον ασθενή που κάθεται δίπλα σου στην αίθουσα αναμονής… Μερικοί
ασθενείς μπορεί ακόμη και να αποφεύγουν την κατανάλωση τυριών ή και ωμών λαχανικών!
Έτσι τώρα που εισέρχεσαι στην περίοδο της επιβίωσης μετά τον καρκίνο, μπορεί να αναρωτηθείς ποιος
είναι πλέον ο κίνδυνος για λοιμώξεις και αν θα πρέπει να διατηρηθούν οι ίδιοι κανόνες συμπεριφοράς που
απαιτούνταν κατά τη διάρκεια της ενεργούς θεραπείας (π.χ. αποφυγή συνωστισμού ή αποφυγή ατόμων με
ενεργό λοίμωξη).
Για να είμαστε ξεκάθαροι: αυτό το βιβλίο δεν πρόκειται να δώσει μια σαφή απάντηση σε αυτό, καθώς
η απάντηση για τον καθένα από εσάς εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, όπως ο
τύπος και το στάδιο του καρκίνου, οι προηγούμενες θεραπείες, η ηλικία σου, η φυσική σου κατάσταση
και αν υπάρχουν άλλες συνοσηρότητες (π.χ. χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, διαβήτης κ.τ.λ.). Για
να γνωρίζεις ακριβώς το τι θα πρέπει να προσέχεις, συζήτησε το ξεχωριστά με τον ογκολόγο σου ή τον
οικογενειακό σου γιατρό. Ωστόσο μέσα από αυτό το βιβλίο θα προσπαθήσουμε να σου δώσουμε κάποιες
γενικές συμβουλές και θεωρήσεις.
Πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσω μια πιθανή λοίμωξη;
Πώς θα μπορέσω να αποφύγω τις λοιμώξεις;
Σίγουρα ο ογκολόγος σου θα σε έχει προειδοποιήσει για τον ενδεχόμενο κίνδυνο πιθανών σοβαρών
λοιμώξεων με ταχεία εξέλιξη, ενώ ήσουν ακόμα στη φάση της ενεργούς θεραπείας.
Τα καλά νέα για τους περισσότερους από εσάς είναι: εάν δε λαμβάνεις πλέον ενεργό θεραπεία, οι κίνδυνοι
λοίμωξης θα μειωθούν και, προοδευτικά, θα είσαι σε θέση να έχεις μια φυσιολογική ζωή ξανά, εννοώντας
ότι δε θα χρειάζεσαι πλέον ειδικές προφυλάξεις και περιορισμούς. Με ιατρικούς όρους, θα επανέλθεις
σταδιακά από μία κατάσταση ανοσοανεπάρκειας (η ανικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος
του σώματος να πολεμάει επαρκώς τις λοιμώξεις) σε μία κατάσταση επάρκειας του ανοσοποιητικού
συστήματος.
Το σημαντικότερο που πρέπει να καταλάβεις είναι ότι αυτή η μετάβαση δεν πρόκειται να συμβεί μέσα σε
μία νύχτα από την τελευταία μέρα της θεραπείας σου, αλλά θα συμβεί ΣΤΑΔΙΑΚΑ.
Επομένως πότε και πώς θα γνωρίζεις ότι το ανοσοποιητικό σου σύστημα επανήλθε σε φυσιολογική
κατάσταση και ότι δεν ανήκεις σε πληθυσμό υψηλού κινδύνου για λοιμώξεις;
Στην πραγματικότητα, είναι πιθανό να μην μπορείς απαραίτητα να βρεις ή να δεις την απάντηση στις
συνηθισμένες ιατρικές εξετάσεις (εξετάσεις αίματος ή και άλλες).
Κάποιες αντικαρκινικές θεραπείες μπορεί επίσης να μην προκαλούν ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού
συστήματος (π.χ. αντιορμονικές θεραπείες ή κάποιες στοχεύουσες θεραπείες).
Μετά από τη χορήγηση ορισμένων χημειοθεραπειών (π.χ. επικουρική χημειοθεραπεία για καρκίνο
του παχέος εντέρου) το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να χρειαστεί μόλις ορισμένες εβδομάδες
προκειμένου να αναρρώσει και να μπορεί να παρέχει πλήρη προστασία στον οργανισμό: σε μια τέτοια
περίπτωση (αν εμφανιστούν συμπτώματα λοίμωξης) μπορεί να αναζητήσεις ιατρική βοήθεια, αλλά είναι
πολύ πιθανό να μπορείς να αντιμετωπίσεις μια πιθανή λοίμωξη με τον τρόπο που το έκανες πριν την
εμφάνιση του καρκίνου. Αν η λοίμωξη δεν φαίνεται να είναι σοβαρή (π.χ. κοινό κρυολόγημα) μπορείς να το
αντιμετωπίσεις συμπωματικά με συμβατικά μέσα, να περιμένεις να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να
αναζητήσεις ιατρική βοήθεια μόνο αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν ή υποχωρήσουν.
Από την άλλη πλευρά, ο κίνδυνος για παρατεταμένη ανοσοκαταστολή μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιων
εντατικοποιημένων θεραπειών όπως είναι η αλλογενής μεταμόσχευση μυελού των οστών: η καταστολή
του μυελού των οστών μπορεί να είναι παρατεταμένη και αν ανήκεις σε αυτή την κατηγορία ασθενούς θα
πρέπει να είσαι ιδιαίτερα παρατηρητικός και σε εγρήγορση για συμπτώματα που μπορεί να υποδεικνύουν
λοίμωξη, να αποφεύγεις πολυσύχναστα μέρη και την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών.
Υπάρχουν επίσης θεραπείες (π.χ. θεραπείες για λεμφώματα), οι οποίες μπορεί να έχουν ένα σχετικά
ήπιο και άκακο προφίλ όσον αφορά τις παρενέργειες, ωστόσο μπορεί να διατηρούν υψηλό τον κίνδυνο για
συγκεκριμένες λοιμώξεις ακόμα και για χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας (π.χ. ειδικές αναπνευστικές
λοιμώξεις).
Τέλος, αρκετοί ασθενείς μπορεί να έχουν τελειώσει εδώ και καιρό την «ενεργή» (κύρια) θεραπεία, αλλά
συνεχίζουν να παραμένουν υπό θεραπεία συντήρησης με φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό
σύστημα (π.χ. κορτιζόνη ή ανοσοτροποποιητικούς παράγοντες).
Επομένως, πώς μπορείς να γνωρίζεις;
Θα πρέπει να ρωτήσεις τον ογκολόγο σου για τον κίνδυνο λοιμώξεων. Ακόμα και αν δεν μπορεί να
εκτιμήσει ακριβώς τον κίνδυνο για το αν θα αρρωστήσεις ή όχι στο κοντινό μέλλον, θα μπορεί ωστόσο να
σου επιδείξει τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να οδηγήσουν σε λοίμωξη, καθώς και να συζητήσει μαζί
σου ή με τον οικογενειακό γιατρό προκειμένου να είσαι και εσύ και αυτός προετοιμασμένοι για πιθανές
λοιμώξεις στην περίπτωση που εμφανιστούν συγκεκριμένα συμπτώματα (π.χ. υψηλός πυρετός, βήχας,
δύσπνοια).
Αν έχεις ολοκληρώσει τη χημειοθεραπεία ή κάποια άλλη μορφή ενεργούς θεραπείας πρόσφατα και δεν
είχες μέχρι τώρα την ευκαιρία να συζητήσεις για αυτά τα ζητήματα με τον ογκολόγο σου, θα ήταν σώφρον
να διατηρήσεις τις ίδιες προφυλάξεις τις οποίες θα έπρεπε να έχεις κατά τη διάρκεια της θεραπείας,
όπως:
• Συζήτησε όσο το δυνατό συντομότερα με το γιατρό σου και περιέγραψε του τα συμπτώματα.
• Σε περίπτωση υψηλού πυρετού ή οξέων αναπνευστικών προβλημάτων προσπάθησε να πας όσο το
δυνατό γρηγορότερα στο νοσοκομείο.
• Ο γιατρός σου μπορεί να σου συνταγογραφήσει κάποια αντιβιοτική αγωγή προκειμένου να τη λάβεις άμεσα σε περίπτωση υποψίας σοβαρής λοίμωξης. Σε ασθενείς με οξεία ή χρόνια ανοσοανεπάρκεια αυτό
μπορεί να τους σώσει τη ζωή!
Για να υπερθεματίσουμε: Έχεις ολοκληρώσει την κύρια θεραπεία και βρίσκεσαι στην περίοδο της
επιβίωσης μετά τον καρκίνο τώρα. Αυτό σημαίνει σχεδόν με βεβαιότητα ότι επανέρχεσαι στη φυσιολογική
σου ζωή, η οποία προφανώς περιλαμβάνει τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς, τη συνάντηση με φίλους σε πολυσύχναστους χώρους ή το να πηγαίνεις στην πισίνα.
Ο χρόνος και οι σωστές ιατρικές συμβουλές θα σου προσδώσουν αυτοπεποίθηση προκειμένου να
επιστρέψεις στη φυσιολογική σου ζωή.
