Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν… η πιο χαρούμενη γιορτή του χρόνου είναι κοντά…μόλις λίγες μέρες μακριά. Στολισμένα παντού, γλυκίσματα και ετοιμασίες δίχως αύριο. Περνάς από φούρνους και ζαχαροπλαστεία και επιβραδύνεις το βήμα σου για να μυρίσεις αυτό το υπέροχο άρωμα των γλυκών, αυτό το άρωμα που σε ταξιδεύει και σε κάνει να ανυπομονείς για εκείνες τις μέρες που θα μαζευτείτε όλοι μαζί γύρω από το δέντρο ανταλλάζοντας δώρα και ευχές… ευχές! Πολλές ευχές αυτές τις μέρες και η περισσότερες με στόχο την υγεία (!). κάποιες φορές μας βγαίνει τόσο αυθόρμητα χωρίς να το σκεφτούμε καν «καλές γιορτές με υγεία πάνω απ’ όλα», βγαίνει αβίαστα και με ένα χαμόγελο στα χείλη σαν να το θεωρούμε αυτονόητο ότι θα την έχουμε… σαν να την έχουμε αγοράσει και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μας την κλέψει… κατά πόσο ισχύει αυτό άραγε;
Πόσοι άνθρωποι αυτά τα Χριστούγεννα θα τα περάσουν κάνοντας αυτήν την ευχή με όλο τους το είναι; φωνάζοντας αυτήν την ευχή όσο πιο δυνατά μπορούν μήπως και τους ακούσει αυτός ο κάποιος που τους πήρε την υγεία τους μια μέρα, έτσι στα ξαφνικά χωρίς καν να τους ρωτήσει, χωρίς να τους αφήσει να προετοιμαστούν… η απάντηση είναι πολλοί! Πάρα πολλοί άνθρωποι! αλλά εγώ θέλω να κάνω μια ερώτησή σε εσένα που μπορεί αυτά τα Χριστούγεννα που θα περάσεις να είναι τελείως διαφορετικά από όλα τα υπόλοιπα…σε εσένα που μπορεί να μην τα περάσεις καν στο σπίτι σου αλλά στο δωμάτιο ενός νοσοκομείου ή μιας κλινικής… σε εσένα που μπορεί να μην έχεις πλέον τα μαλλιά ή το σώμα που είχες… έτσι λοιπόν σε ρωτάω «Ε ΚΑΙ; Τι πειράζει και μια φορά να κάνουμε διαφορετικά Χριστούγεννα και γιορτές;»
Σίγουρα δεν μπορώ να καταλάβω στο 100% πως εσύ μπορείς να νιώθεις… κατά πόσο εσένα σε επηρεάζει η διάγνωση του καρκίνου λίγο πριν τις γιορτές και με ποιον τρόπο… αυτό όμως που ξέρω είναι ότι μπορώ να δώσω παραπάνω από το 100% για να σε βοηθήσω να νοηματοδοτήσεις με διαφορετικό τρόπο αυτές τις «καινούργιες» γιορτές για σένα… γιατί είναι καινούργιες και διαφορετικές (!), πολύ διαφορετικές από τις υπόλοιπες… για σένα αυτές οι γιορτές συνοδεύονται από μια αλλαγή… και κάθε αλλαγή εμπεριέχει την απώλεια… μπορεί αυτές τις μέρες να νιώθεις ότι κατακλύζεσαι από συναισθήματα και σκέψεις… μπορεί να συλλογίζεσαι τι έκανες σωστά και τι όχι, τι πήγε καλά και τι στραβά, γιατί αυτές τις γιορτές να τις περάσεις με αυτόν τον τρόπο; Μπορεί ακόμη να σκέφτεσαι ότι εξαιτίας σου οι δικοί σου άνθρωποι θα κάνουν γιορτές στο νοσοκομείο, σε ένα δωμάτιο ξένο με ένα ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που ελάχιστα γνωρίζεστε. Μπορεί να συγκρίνεις αυτές τις γιορτές με τις προηγούμενες, μπορεί να νιώθεις ανήμπορος/η να αλλάξεις αυτήν την κατάσταση και να αισθάνεσαι απλώς ένα υποχείριο της ασθένειας, η οποία είναι αυτή πλέον που καθορίζει τις μέρες σου και τις καταστάσεις. Μπορεί να νιώθεις θλίψη, έντονη πολύ… τόσο πολύ που να μην νιώθεις καν ευχαρίστηση με οτιδήποτε συμβαίνει γύρω σου ακόμη και με την όμορφη, γεμάτη αισιοδοξία ατμόσφαιρα… μπορεί να νιώθεις θυμό γιατί έτυχε όλο αυτό τώρα, ΤΩΡΑ που είναι η πιο ωραία εποχή του χρόνου, τώρα που μαζεύεστε όλοι μαζί και βγαίνει από μέσα σου χωρίς κανέναν ενδοιασμό η ερώτηση ΓΙΑΤΙ; ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ; ΓΙΑΤΙ ΣΕ ΕΜΕΝΑ; μπορεί ακόμη να νιώθεις άγχος και αγωνία για το πώς θα περάσεις αυτές τις μέρες… τι θα γίνει μετά; Μπορεί να υπάρχει μια αβεβαιότητα που πλανάται από πάνω σου σαν χιονονιφάδες που τρυπώνουν παντού και για λίγο αφήνουν το αποτύπωμά τους…
Εγώ αυτό που θέλω να σου πω είναι πως όλα αυτά είναι απόλυτα φυσιολογικά να τα αισθάνεσαι. Δεν είναι παράλογα. ΚΑΘΟΛΟΥ παράλογα. Αυτά και ακόμη τόσα. Όπως είπαμε αυτά τα Χριστούγεννα είναι διαφορετικά. Αυτές οι γιορτές κρύβουν από πίσω τους μια αλλαγή, και κάθε αλλαγή εμπεριέχει την απώλεια και κάθε απώλεια απαιτεί χρόνο για να επεξεργαστεί και να αφομοιωθεί στη ζωή και στην καθημερινότητά μας. Για να μπορέσεις να εντάξεις αυτήν την απώλεια στην ζωή σου πρέπει να περάσεις μέσα από εκείνο το μονοπάτι που λέγεται πένθος… ένα μονοπάτι πλημμυρισμένο από συναισθήματα, σκέψεις, απορίες, αντιδράσεις. Σκέψου όμως για να μπορέσεις να φτάσεις στο τέλος του και να το περάσεις είναι αναγκαίο να περάσεις και μέσα από όλα αυτά. Και το πιο βασικό είναι ΥΓΙΕΣ να βιώσεις όλα αυτά που σου επιφυλάσσει. Μην εξαντλείς όλη την αυστηρότητα στον εαυτό σου! Δώσε χρόνο και χώρο σε εσένα. Το αξίζεις. Το να προσπαθείς να προσποιείσαι ότι όλα είναι μια χαρά σημαίνει ότι δεν δίνεις σημασία στον εαυτό σου και στις ανάγκες σου. Δεν αντιμετωπίζεις τον εαυτό σου σαν άνθρωπο. Γιατί άνθρωποι είμαστε και όχι ρομπότ. Και δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν είναι γιορτές ή όχι. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας δεν έχουν εποχή. Δεν επιλέγουν πότε θα εμφανιστούν και πότε όχι. Και αν το σκεφτείς αυτό είναι και το συναρπαστικό. Αν ξέραμε και τα είχαμε όλα προγραμματισμένα δεν θα είχαμε την ευκαιρία να δουλέψουμε με τον εαυτό μας και να του κάνουμε το δώρο της αναθεώρησης και αγάπης.
Γι’ αυτό αν νιώσεις πως θέλεις να κλάψεις κάντο, αν θέλεις να μιλήσεις και να εκφράσεις αυτά που νιώθεις κάντο χωρίς σκέψεις και χωρίς τύψεις και ενοχές ότι μπορεί να φορτώσεις τον άλλον με τα δικά σου προβλήματα. Κάθε άλλο, αυτοί που σ’ αγαπάνε να ξέρεις ότι χαίρονται όταν εσύ βρίσκεις τη δύναμη να εκφράσεις λεκτικά ή μη τις σκέψεις σου, τα συναισθήματά σου, τις ανάγκες σου. Γιατί δύναμη είναι το να μπορείς να τα εκφράζεις, να βρίσκεις το κουράγιο να εκφράζεσαι και να φανερώσεις τον ψυχική σου κατάσταση και να μην φοβάσαι. Δύναμη δεν είναι να παριστάνεις τον/ην δυνατό/ή και πως όλα είναι μια χαρά. Αυτό δείχνει την αδυναμία σου να αντιμετωπίσεις κατά πρόσωπο την ασθένεια. Και αυτό από πίσω του φέρνει επιπρόσθετες αδυναμίες.
Γι’ αυτό λοιπόν αυτά τα Χριστούγεννα ναι μεν είναι διαφορετικά αλλά και τι πειράζει; πάντα είναι ωραίο να ζούμε διαφορετικά και καινούργια πράγματα. Άλλωστε αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι το πώς θα νοηματοδοτήσουμε εμείς την κάθε κατάσταση. Τα Χριστούγεννα παρέα με τον καρκίνο είναι μια απλή ουδέτερη πληροφορία. Εμείς είμαστε αυτοί που θα βάλουμε από δίπλα την χαρούμενη ή/και την θλιμμένη φατσούλα. Όλες οι φατσούλες όμως χρειάζονται. Αυτές είναι που κάνουν το κάθε τι μοναδικό. Παρομοίασε τη ζωή με την γραμμή της καρδιάς. Έχει τα πάνω της και τα κάτω της… αν ήταν ευθεία θα πεθαίναμε. Δες τον καρκίνο σαν μια ευκαιρία που ποτέ άλλοτε δεν θα είχες για να ανακαλύψεις τον εαυτό σου και να δίνεις προτεραιότητα στις ανάγκες σου.
Εδώ μπορείς να βρεις μερικές ιδέες για το πώς να δουλέψεις με τις έντονα αρνητικές και παρεισφρητικές σκέψεις σου:
- Εάν ο καλύτερος μου φίλος, ή κάποιος που αγαπώ, σκεφτόταν έτσι για τον εαυτό του ή για κάποιες πλευρές της εμπειρίας του με τον καρκίνο, τι θα του έλεγα;
- Πέντε χρόνια από τώρα, όταν θα θυμάμαι αυτές τις στιγμές, θα βλέπω τα πράγματα διαφορετικά; Θα βλέπω διαφορετικά την εμπειρία μου με τον καρκίνο;
- Έχω κάποια δυνατά ή θετικά σημεία ως άτομο και στον τρόπο που αντιμετωπίζω τον καρκίνο, τα οποία αγνοώ;
- Μήπως βγάζω βιαστικά συμπεράσματα για τη θεραπεία, ή για το τι θα συμβεί, που δεν δικαιολογούνται πλήρως από τα δεδομένα;
- Μήπως κατηγορώ τον εαυτό μου για πράγματα πάνω στα οποία δεν έχω απολύτως κανένα έλεγχο;
- Μήπως έχω στο μυαλό μου κάποιον που γνώριζα και η περιπέτειά του με τον καρκίνο είχε άσχημο τέλος, και συμπεραίνω βεβιασμένα πως το ίδιο θα συμβεί και σε εμένα;
Εύχομαι ολόψυχα να περάσεις τις γιορτές όπως εσύ επιθυμείς. Δεν θα σου πω να έχεις όμορφες γιορτές. Γιατί για τον καθένα ξεχωριστά οι όμορφες και οι καλές γιορτές είναι διαφορετικές. Μην το ξεχνάς αυτό. Μην ξεχνάς να φροντίζεις τον εαυτό σου και να ακούς τις ανάγκες σου.
Για οτιδήποτε χρειαστείς μην διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μου.
Πηνελόπη Μελίδου
MSc Ψυχολόγος Υγείας
Skypename: pinelopimelidou
Τηλ. 6906928843, 2463400494
Πηνελόπη Μελίδου
Η Πηνελόπη Μελίδου γεννήθηκε το 1994 στην πόλη της Πτολεμαΐδας. Το 2012 εισήχθη στο Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κατά την διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών της εργάστηκε εθελοντικά στη ΜΕΡΙΜΝΑ (μη κερδοσκοπική εταιρία με κύριο σκοπό τη φροντίδα παιδιών και οικογενειών που αντιμετωπίζουν μια σοβαρή αρρώστια, μια απώλεια ή το θάνατο), στο Χαμόγελο του παιδιού, στους Φίλους της ΜΕΡΙΜΝΑΣ και στον Σ.Ο.Ψ.Υ Θεσσαλονίκης. Στο τελευταίο έτος των σπουδών της έκανε την πρακτική της άσκηση στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Βορειοδυτικού Τομέα Θεσσαλονίκης και εκπόνησε την πτυχιακή της εργασίας με θέμα «Κοινωνικές Αναπαραστάσεις του καρκίνου: σύγκριση ….». Τον Ιούλιο του 2017 αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους μετακόμισε στην Σκωτία προκειμένου να ξεκινήσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές επάνω στον κλάδο της Ψυχολογίας της Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen (University of Aberdeen). Στη διάρκεια του μεταπτυχιακού της εκπόνησε πολλές εργασίες σχετικές με την ασθένεια του καρκίνου (ψυχολογική υποστήριξη και η επίδραση του στον καρκίνο του μαστού – βιολογικό επίπεδο, άσκηση και καρκίνος, κατανάλωση νερού και καρκίνος, στρες και καρκίνος) ενώ η μεταπτυχιακή της εργασία ήταν επάνω στον ευεργετικό ρόλο που διαδραματίζει η άσκηση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της θεραπείας για τον καρκίνο σε άτομα ηλικίας 16-25. Επιπλέον, στα πλαίσια της μεταπτυχιακή της εργασίας έκανε την πρακτική της σε έναν από τους μεγαλύτερους οργανισμούς υποστήριξης ατόμων με καρκίνο της Μ.Βρετανίας «Macmilan Cancer Support”, ενώ συνεργάστηκε και με το «Maggie’s Aberdeen (οργανισμός υποστήριξης ατόμων με καρκίνο). Επιπλέον, είναι πιστοποιημένη Health Coach από το σύστημα υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου. Τον Ιούλιο του 2018 τελείωσε το μεταπτυχιακό της και επέστρεψε στην Πτολεμαΐδα όπου διατηρεί και το ιδιωτικό της γραφείο, ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνη ψυχολόγος στον σύλλογο Καρκινοπαθών Εορδαίας και Health Coach στο Personal Athletic Centre. Πραγματοποιεί συνεδρίες μέσω skype.
