Toυ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΡΔΑΒΑΝΗ
Το κείμενο που ακολουθεί το «ψάρεψα» σε κάποια περιπλάνησή μου στο διαδίκτυο πριν τέσσερα χρόνια. Με τράνταξε και με τρόμαξε το ύφος εφιαλτικής προφητείας και γι’ αυτό το καταχώνιασα στο αρχείο μου. Έπεσα πάλι πάνω του ανασκαλεύοντας όπως ρακοσυλλέκτης τον παλιό υπολογιστή μου. Ο συντάκτης μού είναι άγνωστος. Ίσως κάποιος γιατρός. Σήμερα, ξανακοιτάζοντάς το αισθάνομαι να ανατριχιάζω από τις δραματικές επισημάνσεις αυτού του αγνώστου δοσμένες σαν θεατρικό μονόπρακτο. Το παραθέτω.
Η Πληροφορική στην Κλινική Πράξη:
Κορύφωση του Ορθού Λόγου ή Οριστική Ρήξη με τον Ανθρωποκεντρισμό;
(πρώτο μέρος)
Η Πληροφορική και οι αμέτρητες εφαρμογές της στην Έρευνα και την Ιατρική αποτελούν ένα από τα πλέον «θερμά» πεδία επιστημονικής εξέλιξης αλλά και προβλημάτων. Όταν μου προτάθηκε πρόσφατα να δώσω μια διάλεξη για κάποιο θέμα της επικαιρότητας, το θεώρησα ως ευκαιρία να διαπραγματευτώ την αναγκαιότητα και τη συμβολή της Πληροφορικής στην οργάνωση και τον έλεγχο των ιατρικών υπηρεσιών. Θέμα καίριο, σκέφτηκα, κυρίως όμως αμφιλεγόμενο στις αμέτρητες πτυχές του, αν και είναι πανθομολογούμενο ότι ο μόνος δρόμος για την αύξηση της αποτελεσματικότητάς μας στο σύγχρονο ρευστό και ανταγωνιστικό πεδίο μοιάζει να είναι η πλήρης αξιοποίηση της Πληροφορικής. Άλλωστε, παντού στον κόσμο έτσι δε γίνεται;
Η πάγια θέση μου ήταν η υπεράσπιση της πληροφορικής και της εδραίωσής της στην καθημερινή πράξη. Έτσι, την ίδια μέρα της πρότασης ξεκίνησα ενθουσιασμένος να ετοιμάσω την εισήγησή μου. Κάθισα στον υπολογιστή και άρχισα να γράφω τις πρώτες γραμμές, όταν ξαφνικά το mailbox άρχισε να αναβοσβήνει με εισερχόμενο μήνυμα. «Ανοικτή επιστολή της παθολόγου Ελένης Γεωργιάδου από την Σκύρο προς τον υπουργό Υγείας, τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ και του ΗΔΙΚΑ, τον υπουργό Υγείας κλπ- Φωνή απόγνωσης από το φουρτουνιασμένο Αιγαίο». Από τις πρώτες γραμμές αισθάνθηκα αμέσως κάτι σαν ρίγος. Όσα οργισμένα και εναγώνια με οξύτατο ύφος έγραψε η γιατρός αυτή που μάχεται απομονωμένη σε ένα νησί του Αιγαίου, αποτελούν σχεδόν κοινό τόπο για την πλειονότητα των μαχίμων γιατρών. Δεν θα είχα να προσθέσω κάτι στα λόγια της, ωστόσο έγινε κάτι που με ανάγκασε να προχωρήσω αφού αυτά που μου συνέβησαν έπρεπε κάπου, κάπως να καταγραφούν, ως μια έστω μάταιη μαρτυρία.
Ιδού λοιπόν. Τελειώνοντας την ανάγνωση, εγώ ο οπαδός και επίδοξος εκπρόσωπος του επιτέλους εξορθολογισμού της Ιατρικής Πράξης μέσω της πληροφορικής ένιωσα ξαφνικά ένα σκίσιμο εσωτερικό. Ένας άλλος Εγώ μου αποχωρίστηκε από το σώμα μου και άρχισε να βαδίζει μπροστά μου, επιταχύνοντας το βήμα.
Του φώναξα στάσου, πού πας; Γύρισε και με κοίταξε περιφρονητικά και συνέχισε μπροστά. Ξαναφώναξα: γιατί φεύγεις;…μέχρι τώρα είμαστε ένα!
Μέχρι τώρα ήσουν γιατρός! μου απάντησε κοιτώντας με μοχθηρά και συνέχισε: από αύριο δεν θα είσαι πια…ίσως μάλιστα από χτες ή και προχτές να έπαψες ήδη να είσαι, κι εγώ δεν στέργω να συγκατοικώ στο ίδιο κρανίο με έναν αποστάτη των ονείρων του και του, ας πούμε, όρκου του -θυμάσαι φαντάζομαι κάποιον Ιπποκράτη, που τον επικαλέστηκες αμέτρητες φορές μπροστά μου, έτσι δεν είναι; Φεύγω και βρες τα με τους σημερινούς και αυριανούς συνεταίρους σου. Ίσως αργότερα αν σου έχει μείνει έστω και ένα κβάντουμ Συνείδησης μπορεί και να τα βρεις και με τον μεγάλο Έφορο, το κοινό μας Υπερεγώ.
Τον κράτησα σφιχτά από το χέρι και τον ικέτεψα να μείνει να κουβεντιάσουμε λίγο πριν φύγει. Κοντοστάθηκε λίγο και τέλος δέχτηκε με την περιφρόνηση στο βλέμμα. Παρακάτω θα βρείτε σκόρπια κομμάτια όσων μπόρεσα να συγκρατήσω από αυτά που μου είπε σε πολύ συμπυκνωμένο χρόνο. Ο αντίλογός μου ήταν, όπως θα αντιληφθείτε από τον χειμαρρώδη μονόλογό του, μονολεκτικές παρεμβάσεις ή γκριμάτσες, αφού είχα μείνει αποσβολωμένος.
Έτσι περίπου άρχισε λοιπόν ο άλλος Εγώ μου.
Μπορείς να φανταστείς ή να ανακαλέσεις στη μνήμη σου μια επίσκεψη ασθενούς σε Ιατρείο πριν τριάντα χρόνια; Όποιο Ιατρείο, δημόσιο ή ιδιωτικό. Τι βλέπεις, τι ακούς, τι νιώθεις; Βλέπεις τον ασθενή; Κοιτάζει ίσια στα μάτια τον γιατρό, τα σκάβει για ν’ αρπάξει ένα τίποτα, ένα ελάχιστο πουλί ελπίδας που φτεροκοπάει ανάμεσα στη σκέψη και τα μάτια του ή να εξιχνιάσει την απελπισία του, καθώς στην αρχή τον εξετάζει τον αγγίζει, τον πιέζει ελαφρά στην κοιλιά, τον αφουγκράζεται με τα ακουστικά. Τον ρωτάει πώς άρχισαν τα ενοχλήματά του, τον ακούει να μιλάει έστω και να δολιχοδρομεί σε ασήμαντες λεπτομέρειες ή απαριθμήσεις έστω κι αν στην πραγματικότητα ο γιατρός ψαρεύει την καίρια πληροφορία που θα ξεστομιστεί κάποια στιγμή από τον ανύποπτο ασθενή και θα οδηγήσει στη λύση του «μυστηρίου». Η Πληροφορική τι άλλο είναι από συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών; Από τη χρησιμοποίηση της καίριας ή των καίριων πληροφοριών την κατάλληλη στιγμή στην αναγκαία κατεύθυνση; Στο τέλος της επίσκεψης, ο γιατρός κάθεται πίσω από το γραφείο, πιάνει το στυλό και γράφει με την τυπικά δυσανάγνωστη γραφή όσων γράφουν πολλά κάθε μέρα και πάντα υπό την πίεση ετερόκλητων σκέψεων, συναισθημάτων, του ανελέητου Χρόνου∙ όσα περιέχει η κάθε ημέρα της Ιατρικής Πράξης δηλαδή. Η γραπτή Ετυμηγορία και το θεραπευτικό σχέδιο, ένα κορυφαίο σημείο της Κλινικής Πράξης, αυτού του υπέροχου και φονικού κάποτε Χειμάρρου.
Τι διαφορετικό νομίζεις πως κάνει ο πραγματικός κλινικός γιατρός σήμερα; Τι έκανε τριάντα, πενήντα, εκατό, διακόσια χρόνια πριν; Η βασική διαφορά είναι ότι την ώρα της επίσκεψης άρρωστος και γιατρός γίνονται αξεδιάλυτο σύμπλεγμα , δύο σώματα και δυο ψυχές που συμπλέκονται καθώς προχωρούν μέσα στον Λαβύρινθο του Τι, του Γιατί και του Πώς, καθώς προχωρούν προς την εικαζομένη Έξοδο που μπορεί και να μην υπάρχει ή να έχει κλείσει από τις κατολισθήσεις του Χρόνου ή της θηριώδους Άγνοιας.
Η Άγνοια∙ αυτό το εγγενές Τέρας της Ανθρώπινης Αυταπάτης, που ενώ νομίζουμε ότι τη μικραίνουμε σφυροκοπώντας την, ανατινάζοντάς την με δυναμίτες Πληροφορίας, στην πραγματικότητα τη σμιλεύουμε, την ομορφαίνουμε, κάνουμε πιο οικείο το Θεόρατο Σώμα της, την εξορκίζουμε. Η αυτοαναπαραγόμενη Άγνοια, αυτή που θα κλείνει πάντα την Έξοδο προς το -εν τέλει- τρομακτικό Φως του Τι. Η τελική Άγνοια που θα σώζει το Ανθρώπινο Γένος από τον εφιάλτη της Νίκης επί της Φθοράς, την καθυπόταξη του Χρόνου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ :
