Η κακοήθης ανάπτυξη και συσσώρευση ανώριμων λεμφοκυττάρων
Γράφει η
Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD
Η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία ή ALL- Acute lymphoblastic leukemia, ICD-10 C91.0 ή οξεία λεμφοειδής λευχαιμία ή οξεία λεμφοκυτταρική λευχαιμία είναι μια οξεία μορφή λευχαιμίας, ή ο καρκίνος των λευκών κυττάρων του αίματος, που χαρακτηρίζεται από την υπερπαραγωγή καρκινικών, ανώριμων λευκοκυττάρων του αίματος γνωστά ως λεμφοβλάστες. Σε άτομα με ALL, οι λεμφοβλάστες υπερπαράγονται στο μυελό των οστών και συνεχώς πολλαπλασιάζονται, προκαλώντας αναστολή της παραγωγής των φυσιολογικών κυττάρων-όπως των ερυθρών, των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων στο μυελό των οστών και διασπορά σε άλλα όργανα.
Η ΟΛΛ είναι πιο συχνή στην παιδική ηλικία, με αποκορύφωση της συχνότητας εμφάνισης στα 2-5 χρόνια, αλλά υπάρχει και μια άλλη αύξηση στην τρίτη ηλικία μετά τα 50. Η μέση ηλικία είναι τα 30 έτη.
Τα συμπτώματα όλα σχετίζονται με την μειωμένη παραγωγή λειτουργικών κυττάρων του αίματος, επειδή η λευχαιμία σπαταλά τους πόρους του μυελού των οστών, που χρησιμοποιούνται, συνήθως, για την παραγωγή νέων φυσιολογικών λειτουργικών κυττάρων του αίματος. Αυτά τα συμπτώματα είναι ο πυρετός και ο αυξημένος κίνδυνος λοίμωξης με βακτηριακές λοιμώξεις όπως πνευμονία, λόγω ουδετεροπενίας. Τα συμπτώματα μιας τέτοιας λοίμωξης περιλαμβάνουν δύσπνοια, πόνο στο στήθος, βήχα, έμετο, αλλαγές στις συνήθεις του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης. Επίσης, υπάρχει αυξημένη τάση για αιμορραγία (λόγω θρομβοπενίας) και συμπτώματα ενδεικτικά αναιμίας, όπως ωχρότητα, ταχυκαρδία (υψηλός ρυθμός καρδιάς), κόπωση και κεφαλαλγία.
Σε πάνω από το 80% των παιδιών η ΟΛΛ θεραπεύεται αν και μόνον το 20-40% των ενηλίκων μπορεί να θεραπευτεί.
Είναι μία από τις πρώτες μορφές καρκίνου για τις οποίες χρησιμοποιήθηκε χημειοθεραπεία, όπως η αμινοπτερίνη και η μεθοτρεξάτη.
Η ΟΛΛ είναι ελαφρώς πιο συχνή στους άνδρες από τις γυναίκες. Υπάρχει μια αυξημένη συχνότητα σε άτομα με σύνδρομο Down, αναιμία Fanconi, σύνδρομο Bloom, αταξία-τηλαγγειεκτασία, αγαμμασφαιριναιμία και σοβαρή συνδυασμένη ανοσοανεπάρκεια, σε ανθρώπους με οικογενειακό ιστορικό αυτοάνοσων ασθενειών, ιδιαίτερα αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδούς (δηλαδή νόσος του Graves ή θυρεοειδίτιδα Hashimoto), σε άτομα με σύνδρομο Klinefelter και νευροϊνωμάτωση.
Υπάρχουν 1000 περιπτώσεις ενηλίκων τον χρόνο. Η λευχαιμία, σπάνια σχετίζεται με την εγκυμοσύνη και επηρεάζει περίπου 1 στις 10.000 έγκυες γυναίκες. και απαιτεί, συνήθως, άμεση, επιθετική θεραπεία. Είναι δυνατόν, αν και εξαιρετικά σπάνια, η λευχαιμία να εξαπλωθεί από τη μητέρα στο παιδί, με κάθετη μετάδοση.
