Ένα σημαντικό κενό στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας έρχεται να καλύψει η Γ’ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία», δημιουργώντας το πρώτο Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα στην Ελλάδα.
Τα μητρώα ασθενών δηλ. οργανωμένα και ολοκληρωμένα σύστημα το οποία καταγράφουν τους ασθενείς και τις παθήσεις αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην ορθή χρήση των φαρμακευτικών σκευασμάτων και στην προστασία της Δημόσιας Υγείας, ενώ παράλληλα θέτουν ένα σύγχρονο πλαίσιο πρόσβασης των ασθενών στις αναγκαίες και ενδεδειγμένες νέες θεραπείες.
Ιδιαίτερα για τον καρκίνου του πνεύμονα η ανοσοθεραπεία τα τελευταία χρόνια έδωσε θεαματικά αποτελέσματα στην αντιμετώπισή του με την εισαγωγή νέων θεραπειών που αυξάνουν σε ορισμένους ασθενείς το μέσο όρο επιβίωσης από 6 μήνες έως 2 χρόνια.
Μάλιστα ασθενείς που εντάχθηκαν σε κλινικές μελέτες με ανοσοθεραπεία έχουν ξεπεράσει και τα 4 έτη ζωής.
«Είμαστε στην αρχή του τέλους του καρκίνου», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Συρίγος, καθηγητής παθολογίας – ογκολογίας, διευθυντής της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής της Κλινικής Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ του ΓΝΝΘΑ «Σωτηρία» μιλώντας σε συνέντευξη τύπου με αφορμή το 5ο Διεθνές Συνέδριο για τον Καρκίνο του Πνεύμονα: Lung Cancer Network (18-20 Ιανουαρίου, Αθήνα).
«Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν κάνει σημαντικά βήματα προς την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών καρκινογένεσης, την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα, η έρευνα για τον οποίο, κατά γενική ομολογία, πρωτοπορεί στην επιστημονική εξέλιξη. Η έγκαιρη μεταφορά όλων των ανωτέρω επιτευγμάτων στην κλινική πράξη σηματοδοτεί μια νέα εποχή με σημαντική μείωση της θνητότητας και θνησιμότητας, έτσι ώστε να καταστεί ένα χρόνιο νόσημα» επισήμανε.
H Ελλάδα πρωτοπορεί στην έρευνα για τον καρκίνο πνεύμονα
Σύμφωνα με τον κ. Συρίγο η χώρα μας βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας στον καρκίνο του πνεύμονα και ότι οι περισσότερες από τις νεότερες θεραπείες είναι διαθέσιμες και στην Ελλάδα, σε εξειδικευμένα ογκολογικά κέντρα.
Πρέπει όμως όπως είπε να γίνει κατανοητό ότι δεν είναι όλες κατάλληλες για όλους τους ασθενείς. «Συγκεκριμένες υπο-ομάδες ασθενών με καρκίνο ωφελούνται από συγκεκριμένες στρατηγικές αντιμετώπισης. Θα πρέπει ο κάθε ασθενής να απευθύνεται σε παθολόγο-ογκολόγο και να συζητά μαζί του για τις διαθέσιμες θεραπείες και να επιλέγουν από κοινού τη βέλτιστη προσέγγιση που οδηγεί στην εξατομικευμένη προσέγγιση, καθώς κάθε ασθενής είναι μοναδικός και διαφορετικός από κάθε άλλον» εξήγησε.
Το Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα
Ο κ. Συρίγος μιλώντας για το πρώτο Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα στην Ελλάδα που ξεκίνησε από το 2016, στην Γ’ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» εξήγησε ότι η βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αφορούν τη σωστή διαχείριση των ασθενών: δημογραφικά στοιχεία, στοιχεία που αφορούν στην κλινικοεργαστηριακή διερεύνηση, τις θεραπείες που εφαρμόσθηκαν με την τοξικότητα και τα κλινικά αποτελέσματά τους.
Επιπλέον, περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση πόρων από τον ασθενή και την οικογένειά του, από το νοσοκομείο και από τον ασφαλιστικό φορέα, καθώς και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, ενώ ειδική μέριμνα έχει ληφθεί για την ασφαλή διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και τη διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου.
«Τα στοιχεία αυτά και η ανάλυση τους, έχουμε την πεποίθηση ότι μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων, όχι μόνο στο νοσοκομείο μας, αλλά και ευρύτερα στη βιωσιμότητα του συστήματος Υγείας στη χώρα μας» τόνισε.
Η κ. Γεωργία Κουρλαμπά, Βιοστατιστικός, Αναπληρώτρια Επιστημονική Διευθύντρια του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας & Έκβασης Νοσημάτων, παρουσίασε συνοπτικά τα κύρια ευρήματα που έχουν προκύψει έως αυτή τη στιγμή από την ανάλυση των δεδομένων του Μητρώου «μέχρι τη στιγμή της ανάλυσης, είχαν καταχωρηθεί 543 ασθενείς, διαγνωσθέντες, στην πλειοψηφία τους (~70%), τα έτη 2016 & 2017. Αναφορικά με τον ιστολογικό τύπο, 42,5% των ασθενών είχαν διαγνωσθεί με αδενοκαρκίνωμα, 22% με πλακώδες και 22% με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, ενώ οι υπόλοιποι ασθενείς διαγνώσθηκαν με άλλους ιστολογικούς τύπους λιγότερο συχνούς, στοιχεία συμβατά με τη διεθνή βιβλιογραφία. Ως προς το επιδημιολογικό προφίλ των ασθενών αυτών, όπως αναμενόταν, περισσότεροι από τα 3/4 των ασθενών ήταν άνδρες, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 67 έτη, ενώ πάνω από το 50% ήταν νυν καπνιστές, με τους υπολοίπους να είναι πρώην καπνιστές. Επιπλέον, σημαντικά κλινικά δεδομένα, όπως το στάδιο της νόσου, ύπαρξη τυχόν μεταστάσεων, βαθμός διαφοροποίησης είναι διαθέσιμα».
Σύμφωνα με τα δεδομένα προκύπτει ότι η πορεία από την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων μέχρι και την έναρξη της θεραπείας φαίνεται να μεσολαβούν δύο με τρεις μήνες μεταξύ της έναρξης των συμπτωμάτων και της διάγνωσης. Η πλειοψηφία των ασθενών (~85%) φτάνουν στον ογκολόγο έχοντας τη διάγνωση από πνευμονολόγο (64%) ή θωρακοχειρουργό (25%), εντός 24 ημερών από την ημέρα της διάγνωσης, με το διάστημα αυτό να είναι αρκετά μικρότερο (13 ημέρες) για τους διαγνωσθέντες με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Για τους ασθενείς που επισκέφθηκαν τον ογκολόγο χωρίς διάγνωση, ένα διάστημα 17 ημερών βρέθηκε να μεσολαβεί από την ημέρα της επίσκεψης μέχρι την επίσημη διάγνωση, με το διάστημα αυτό και πάλι να είναι μικρότερο για τους ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (~9 ημέρες).
«Από τη διάγνωση μέχρι την έναρξη της θεραπείας, μεσολαβούν 30 ημέρες κατά μέσο όρο (δηλαδή μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη στον ογκολόγο), με το διάστημα αυτό να είναι σημαντικά μικρότερο για τον μικροκυτταρικό καρκίνοτου πνεύμονα (19 ημέρες). Η πλειοψηφία των ασθενών υποβλήθηκε μόνο σε χημειοθεραπεία (46,2%) και ένα 25% των ασθενών υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία. Το 14,3% των ασθενών υποβλήθηκαν σε χειρουργείο με ή χωρίς neo(adjuvant) θεραπεία, με τη λοβεκτομή να είναι η πιο συχνή χειρουργική επέμβαση (70% των χειρουργημένων ασθενών)» ανέφερε η κ. Κουρλαμπά.
Αναφορικά με τις χημειοθεραπείες πρόσθεσε πως « είναι αναλυτικά καταγεγραμμένα τα χορηγούμενα χημειοθεραπευτικά αλλά και υποστηρικτικά φάρμακα και οι δόσεις τους για κάθε κύκλο κάθε γραμμής θεραπείας, στοιχεία που θα αποτελέσουν την πηγή υπολογισμού του κόστους θεραπείας αυτών των ασθενών. Σε αυτή τη φάση κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, δεδομένου ότι οι ασθενείς είναι πρόσφατα διαγνωσθέντες και είναι ακόμα υπό θεραπεία. Τέλος, το κόστος της διάγνωσης καθώς και το κόστος παρακολούθησης των ασθενών δύναται να υπολογιστεί, δεδομένου ότι έχουν καταγραφεί όλες οι εξετάσεις (διαγνωστικές, αιματολογικές κτλ) στο στάδιο της διάγνωσης αλλά και σε κάθε επίσκεψη»
