Tο χρονικό ενός μη προαναγγελθέντος καρκίνου

Γιατί από αυτή την ιστορία, αυτόν τον πόλεμο, κανένας δεν βγαίνει αλώβητος. Αλλάζει αυτός που νοσεί, αλλάζει ο κόσμος του κι ο κόσμος γύρω απ’ τον κόσμο του.

Της Έλενας Μαρούτσου

Στο ποίημα του με τίτλο «Διερώτηση για να μην κάθομαι άνεργος» ο Ν. Καρούζος αναρωτιέται τι είναι τα ποιήματα. Μεταξύ άλλων γράφει: «Είναι ιώδιο; είναι φάρμακα; /είναι γάζες, επίδεσμοι; /παρηγόρια ή διαλείμματα;». Στο τελευταίο της βιβλίο με τίτλο Καλά και σήμερα, η Σοφία Νικολαϊδου έτσι χρησιμοποιεί τη γραφή: ως επίδεσμο, γάζα, ιώδιο και φάρμακο. Και ως «παρηγόρια», όπως λέει ο Καρούζος, αλλά και ως κάτι πιο αποτελεσματικό: ένα «πιάσιμο», σύμφωνα με την ορειβατική ορολογία, όχι μόνο για να μην κατρακυλήσει στο γκρεμό της αρρώστιας αλλά και για να πιαστεί να ανέβει στο πρώτο ξέφωτο.

Ημερολόγιο ασθενείας και σθένους

«Διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού στις 22 Σεπτεμβρίου του 2014. Έκανα μαστεκτομή την 1η Οκτωβρίου και άρχισα χημειοθεραπεία στις 29 του ίδιου μήνα. Αυτό είναι το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος», διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου που εξαρχής μας δηλώνει την ταυτότητά του: πρόκειται για χρονικό και όχι για μυθοπλασία. Πρόκειται για ωμή λοιπόν πραγματικότητα χωρίς να έχει μαγειρευτεί προηγουμένως από την πεζογράφο, που μας την ταΐζει όπως την έφαγε και αυτή: μέρα τη μέρα, σελίδα τη σελίδα, εν είδει ημερολογίου ασθενείας αλλά και σθένους.

kala_kai_shmera

 

«Όταν συνέβη ΑΥΤΟ, δεν δίστασα στιγμή. Με οδηγούσε το σώμα μου», γράφει η Νικολαϊδου εξηγώντας μας πώς από το πρώτο λεπτό άρχισε να καταγράφει την περιπέτεια της αρρώστιας όπως τη βίωσε στο σώμα της. «Όταν η ζωή εφορμά, η λογοτεχνία σωπαίνει», δηλώνει η λογοτέχνιδα. «Ας κλείσει επιτέλους το στόμα της να δούμε τι έχουν να πουν οι λέξεις όταν μένουν μόνες τους. Τι έχουν να πουν όταν έχουν απέναντί τους έναν άνθρωπο που νοσεί και πάσχει. Αν έχουν τα κότσια να παρηγορήσουν. Κι αν έχουν τη δύναμη να πουν τα πράγματα με το όνομά τους. […] Καρκίνος. Πες το». Κι η Νικολαϊδου το λέει.

Ο καρκίνος με το όνομά του

nikolaidoy2

Από την πρώτη στιγμή αυτού του χρονικού, αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης πως μέριμνα της συγγραφέως είναι να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Να τα τιθασεύσει ονομάζοντάς τα. Να ξεφοβηθεί φωνάζοντάς τα. Να τα εξορκίσει. Απ’ ό,τι γνωρίζω πρόκειται για την πρώτη απόπειρα να καταγραφεί βήμα βήμα η περιπέτεια της συγκεκριμένης αρρώστιας από τη στιγμή της διάγνωσης μέχρι την (οριστική ευχόμαστε) ανάρρωσή της. Τον σκοπό αυτής της καταγραφής τον επαναλαμβάνει η συγγραφέας σε κάθε ευκαιρία: «Η συγγραφή έκανε την αρρώστια λιγότερο φοβερή – τολμώ να πω πιο ανάλαφρη. Μου έδωσε τον τρόπο να κρατήσω το μυαλό μου και να οργανώσω τη μέρα μου. Είναι φάρμακο και παρηγοριά. Δύναμη. Δεν ξέρω τι έχουν οι άλλοι να κρατηθούν. Εγώ έχω τους ανθρώπους και τις λέξεις».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ