Η Μαρία Κρητικού, είναι μια μαχήτρια της ζωής. Πάλεψε με τον καρκίνο δύο φορές και βγήκε νικήτρια, ολοκληρώνοντας τον κύκλο της θεραπείας της πριν από περίπου έναν μήνα. Στην συνέντευξή της προς την «δημοκρατική» παραδίδει μαθήματα θάρρους, δύναμης και αισιοδοξίας. Μιλά για την επίπονη περίοδο της θεραπείας, για το «φλερτ» με τον θάνατο, για την ανάγκη στήριξης των καρκινοπαθών και για την δημιουργία του Συλλόγου Καρκινοπαθών Δωδεκανήσου, μια ιδέα που «γεννήθηκε» όταν διαγνώστηκε με καρκίνο και υλοποιήθηκε πριν από μερικές εβδομάδες με σκοπό να βοηθήσει και να στηρίξει, εκείνους που καλούνται να παλέψουν με τον καρκίνο.
• Πώς προέκυψε η ιδέα για την ίδρυση Συλλόγου Καρκινοπαθών Δωδεκανήσου;
Η ιδέα αυτή γεννήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια, όταν βρέθηκα σε προκαρκινικό στάδιο και χρειαζόμουν ψυχολογική βοήθεια. Τότε, θυμάμαι, απευθύνθηκα στον Σύλλογο Καρκινοπαθών – Εθελοντών – Φίλων – Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» που εδρεύει στην Αθήνα. Είδα ότι υπήρχαν μεγάλες ανάγκες, ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σαν εμένα και σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να υπάρχει ένας τέτοιος Σύλλογος για την στήριξη των καρκινοπαθών. Το νησί μας υποφέρει από τον καρκίνο, τα περιστατικά είναι πάρα πολλά δυστυχώς.
• Πότε νόσησες;
Τον Σεπτέμβριο του 2014 ήρθε ο πρώτος καρκίνος. Μετά ήρθε και ο δεύτερος καρκίνος, για να με αποτελειώσει. Εκεί τα είδα όλα… Ακολούθησαν μεγάλα χειρουργεία, χημειοθεραπείες, έπρεπε να μένω για μήνες στην Αθήνα, μετά να πηγαινοέρχομαι, και τα έξοδα όλης αυτής της διαδικασίας είναι δυσβάστακτα. Τότε η ιδέα είχε πια ωριμάσει για την ίδρυση του Συλλόγου και την μοιράστηκα με την φίλη μου, την Ρένα Καραγιάννη και ζήτησα την βοήθειά της. Στην τέταρτη χημειοθεραπεία μου, συνάντησα μια γνωστή μου στον προθάλαμο – δυστυχώς κι εκείνη ήταν εκεί για τον ίδιο λόγο- αγκαλιαστήκαμε, βάλαμε τα κλάματα και ξεκίνησε η περιπέτειά μας. Ηταν η Ελενα Κουνάκη. Κάναμε την θεραπεία σε διπλανά κρεβάτια και σε κάποια από τις χημειοθεραπείες, της είπα την ιδέα για την ίδρυση του Συλλόγου και είχε σκεφτεί κι εκείνη το ίδιο. Παράλληλα με την θεραπεία μας, ξεκινήσαμε και τις διαδικασίες για την σύσταση του Συλλόγου. Όταν εκδόθηκε η απόφαση κλαίγαμε όλοι όσοι στηρίξαμε αυτή την προσπάθεια.
• Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Π. Πολάκης, για τη δημιουργία ακτινοθεραπευτικού στο Νοσοκομείο Ρόδου, δήλωσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί αν αυτό δικαιολογείται από τον αριθμό των ασθενών που χρήζουν τέτοιας θεραπείας.
Πρώτα απ΄όλα θα έπρεπε να απευθύνεται στους καρκινοπαθείς με μεγαλύτερο σεβασμό, δεν είμαστε αριθμοί αλλά άνθρωποι που νοσούμε. Δεν είμαστε ετοιμοθάνατοι, αυτοί μας κάνουν ετοιμοθάνατους με αυτά που κάνουν ή μάλλον με αυτά που δεν κάνουν. Ας δουν τις στατιστικές με τους καρκινοπαθείς της Δωδεκανήσου κι ας ξαναμιλήσουμε για την ανάγκη δημιουργίας του ακτινοθεραπευτικού στη Ρόδο. Ξέρετε πόσοι άνθρωποι δεν έχουν χρήματα να φύγουν από τα Δωδεκάνησα για να κάνουν τις θεραπείες τους; Ο καρκινοπαθής στην Ελλάδα, πρέπει να έχει χρήματα για να κάνει σωστά τις θεραπείες του. Αυτή είναι η μεγάλη και πικρή αλήθεια. Θυμάμαι, όταν έγινε η πρώτη διάγνωση στο Ιασώ που μου είπαν ότι έχω καρκίνο και πρέπει να χειρουργηθώ, το κόστος ήταν τεράστιο. Από εκεί ξεκίνησε η μεγάλη περιπέτεια… Στην συνέχεια με ανέλαβαν στρατιωτικοί γιατροί, είχα αυτή την ευτυχία και την τύχη. Μετά από την πρώτη διάγνωση, χωρίς να έχουν δει ότι έχω και στον άλλο μαστό καρκίνο και μάλιστα επιθετικό, επέμεναν να κάνω διπλή μαστεκτομή. Αρκεί να σας πω ότι έκανα όλους τους ελέγχους και ο δεύτερος καρκίνος δεν φάνηκε. Ευτυχώς οι γιατροί επέμεναν κι έτσι την 1η Μαρτίου του 2015 έκανα μαστεκτομή και γι αυτό ζω σήμερα. Οταν βγήκαν τα αποτελέσματα της βιοψίας και διαπίστωσα με τι τύπο καρκίνου είχα να παλέψω, έχασα τον κόσμο όλο… Με στήριξε πολύ ο ογκολόγος μου, ο κ. Παπαδόπουλος και μαζί ξεκινήσαμε τον νέο αγώνα που διήρκεσε δύο χρόνια. Την τελευταία μου θεραπεία την έκανα τον περασμένο Ιανουάριο. Πλέον, άλλαξα τα γενέθλιά μου και τα γιορτάζω 1η Μαρτίου, την ημέρα της μαστεκτομής. Οι γιατροί μου είναι πάντα δίπλα μου μέχρι και σήμερα και θέλω να τους ευχαριστήσω δημόσια γιατί μου έσωσαν την ζωή. Ο πολύ καλός μου φίλος μου επί 24 χρόνια και γιατρός Σπύρος Δημητρόπουλος σε όλη αυτή την περιπέτεια ήταν πάντα «παρών» και ήταν εκείνος που με έπεισε να προχωρήσω στην μαστεκτομή και ουσιαστικά του οφείλω την ζωή μου, όπως επίσης και οι γιατροί κ. Μουχασίρης και ο κ. Βούρτσης που είναι πρώτα άνθρωποι και μετά γιατροί. Δίπλα μου επίσης ήταν και ο ρευματολόγος Θοδωρής Αναγνώστης.
• Πώς πέρασαν αυτά τα δύο χρόνια;
Πάρα πολύ δύσκολα.
• Τι σκεφτόσουν;
Ότι θα πεθάνω. Βασάνιζα πολλές φορές τους ανθρώπους που είχα δίπλα μου, το παιδί μου, τον σύζυγό μου, την ξαδέλφη μου. Όταν είχα πόνους, έβριζα… Επί 1,5 χρόνο δεν κοιμόμουν. Κλείστηκα σε ένα δωμάτιο μόνη μου, είχα πολλά θέματα να διαχειριστώ. Με βοήθησαν οι γιατροί μου όλο αυτό το διάστημα. Εχω ακόμα προβλήματα…
• Ψυχολογικά εννοείς;
Ναι. Ημουν αρνητική από την αρχή για την διπλή μαστεκτομή. Ηταν λάθος μου, γιατί αυτό μου έσωσε την ζωή όμως δεν μπορείς να το διαχειριστείς εύκολα. Είναι ακρωτηριασμός.
• Εκανες επέμβαση αποκατάστασης μαστών;
Ναι, αλλά μέσα σε 20 ημέρες ξαναμπήκα στο χειρουργείο και έβγαλα τα επιθέματα σιλικόνης γιατί βγήκαν τα αποτελέσματα της βιοψίας και έδειξαν τον επιθετικό καρκίνο. Σε αυτό το χειρουργείο αφαιρέθηκαν λεμφαδένες, δέρμα, διατατήρες ιστών… Εκεί λοιπόν, καλείσαι να δεις ένα άλλο σώμα. Δεν είναι το σώμα που ήξερες. Είναι ένα ακρωτηριασμένο, παραμορφωμένο σώμα. Δεν είσαι εσύ αυτό που βλέπεις στον καθρέφτη. Αυτό το συναίσθημα δεν μπορεί να το νιώσει κανείς αν δεν το βιώσει ο ίδιος. Εχοντας να διαχειριστείς όλη αυτή την νέα κατάσταση, πρέπει να περάσεις και την απάνθρωπη διαδικασία της εξέτασης από την επιτροπή για την πιστοποίηση της αναπηρίας, όπου μας αναγκάζουν να σηκώσουμε την μπλούζα μας… Λες και δεν μπορεί αυτό να πιστοποιηθεί από τον ιατρικό μας φάκελο. Πρέπει να τους δείξω το σώμα μου, το οποίο δεν έχω αποδεχθεί ούτε εγώ.
• Σήμερα έχεις εξοικειωθεί με την εικόνα;
Όχι.
• Σκέφτεσαι να κάνεις ξανά επέμβαση αποκατάστασης;
Όχι. Παρόλο που ο γιατρός μου, μου είπε ότι μετά από τρία χρόνια θα μπορώ να κάνω την επέμβαση. Βέβαια, εγώ δεν μπορώ να βάλω πλέον ενθέματα σιλικόνης, πρέπει να μου πάρουν ιστό από την κοιλιακή χώρα. Αυτή η επέμβαση αποκατάστασης μαστών είναι και η μόνη που δικαιολογείται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Την τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης για γυναίκες με μαστεκτομή την θεωρούν πολυτέλεια…
• Με τα παιδιά πώς το διαχειρίστηκες;
Στην αρχή ήταν δύσκολα… Η κόρη μου σήμερα είναι 17 ετών, όταν ξεκίνησε η περιπέτεια ήταν στα 13, δεν της κρύψαμε τίποτα. Ηταν μαζί μου στις χημειοθεραπείες και πλέον έχει γίνει μια από τις καλύτερες εθελόντριες. Βέβαια, υπήρχαν και δύσκολες περίοδοι. Μου εξομολογήθηκε κάποια στιγμή ότι φοβάται μήπως πεθάνω, τώρα το ξεπεράσαμε αυτό. Ο γιος μου είχε μια δυσκολία να το διαχειριστεί στην αρχή, διότι πριν από πέντε χρόνια έχασε τον πατέρα του – τον πρώην σύζυγό μου- από καρκίνο… Ευτυχώς στο σπίτι έχουμε ένα πολύ καλό περιβάλλον. Ο σύζυγός μου δεν έφυγε ούτε στιγμή από το πλευρό μου, όπως και η ξαδέλφη μου η Σέβη, ο άγγελός μου. Η οικογένειά μου διαχειρίστηκε άψογα το θέμα, με στήριξαν και με στηρίζουν. Με στήριξε πολύ η οικογένεια του Αντώνη Οικονομάκη, είναι ο εργοδότης του συζύγου μου, η οικογένεια Ζουρούδη, οι οικογένειες Βάιου και Φώτη Κώστα και βεβαίως οι ξαδέλφες μου, η Σέβη και η Τσαμπίκα.
• Φοβάσαι για τα παιδιά σου;
Ναι. Επειδή και η μητέρα μου και η γιαγιά μου είχαν καρκίνο, τα πιέζω να κάνουν ελέγχους συνεχώς.
• Σήμερα πώς νιώθεις, με την ολοκλήρωση της θεραπείας τον Ιανουάριο, άφησες πίσω σου την περιπέτεια αυτή;
Τον καρκίνο δεν τον έχω αφήσει πίσω. Το μόνο πράγμα που έχω αφήσει πίσω, είναι τους φίλους που δεν ήταν φίλοι. Σε αυτή την ιστορία, μένουν λίγοι άνθρωποι δίπλα σου, δεν μπορούν όλοι να σηκώσουν αυτό το φορτίο. Είναι τραγικό να σε αρνούνται άνθρωποι επειδή έχεις καρκίνο… Στη ζωή μου υπάρχουν πλέον όσοι άνθρωποι ήταν στο πλευρό μου και όσοι στάθηκαν διακριτικά δίπλα μου σε αυτή την περιπέτεια. Αυτοί είναι οι ήρωες τελικά, όχι εγώ. Την περιπέτεια λοιπόν αυτή, δεν την έχω αφήσει πίσω. Δεν μπορώ και δεν θέλω να ξεχάσω. Αν ξεχάσω είναι σαν να αρνούμαι όσους στάθηκαν δίπλα μου αλλά και όσους έφυγαν από τη ζωή όπως η φίλη μου η Θεανώ που είχε νοσήσει πριν από εμένα. Η Θεανώ ήταν δίπλα μου στην πρώτη μου χημειοθεραπεία, σηκώθηκε σέρνοντας και ήρθε στο κρεβάτι μου για να με αγκαλιάσει. Εφυγε λίγο καιρό μετά και λυπάμαι πολύ που είδε ότι νόσησα κι εγώ. Εχασα τον φίλο μου τον Γιώργο τον Ροδίτη, που ήμασταν 20 χρόνια φίλοι, έχασα τον Μανώλη τον Αργυράκη με τον οποίον ξεκινήσαμε μαζί τις θεραπείες, έχασα τον Θανάση, έχασα πολλούς ανθρώπους. Δεν υπάρχει καρκινοπαθής που δεν έχει δει τον θάνατο κατάματα. Τον έχεις απέναντί σου και τον βλέπεις, σου κουνάει το χέρι. Όταν όλος ο κόσμος κοιμάται, ο καρκινοπαθής είναι ξύπνιος γιατί η ιδέα του θανάτου είναι καρφωμένη στο μυαλό του.
• Πολύ σκληρό αυτό που λες.
Σκληρό, αλλά είναι η πραγματικότητα. Τον καρκίνο δεν τον γιατρεύεις, τον κοιμίζεις κι εύχεσαι να μην ξυπνήσει ξανά. Ξέρω ότι ίσως να κάνει μετάσταση κάποια στιγμή, δεν με τρομάζει όμως πλέον αυτό.
• Εχει αλλάξει ο τρόπος που ζεις;
Ναι. Θέλω να περνάω καλά, να κάνω ταξίδια. Πριν ήμουν μόνο δουλειά, δάνεια, σπίτια, υποχρεώσεις… Τώρα θέλω να περνάω ποιοτικά τον χρόνο μου.
στη Μαίρη Φώτη