Ο Ογκολογικός Ασθενής με το βλέμμα του Νοσηλευτή…

Η φίλη Νοσηλεύτρια Β.... (μας παρακάλεσε να μην δημοσιεύσουμε το όνομά της) μας έστειλε αυτό το τόσο συγκινητικό γράμμα, αποτυπώνοντας το βλέμμα του Νοσηλευτή προς τον Ογκολογικό Ασθενή που αγωνίζεται με αξιοπρέπεια για τη ζωή του...

Αγαπητέ μου φίλε Δημήτρη Σιάχο,

τολμώ να σε αποκαλώ φίλο μου γιατί έτσι σε νιώθω σαν να ήμασταν φίλοι από παλιά, κάθε φορά που συναντιόμαστε όλο και κάτι καινούργιο έχουμε να πούμε.

Έχω κάνει μαζί σου τις πιο βαθιές και πνευματικές συζητήσεις, το ραντεβού μας είναι στάνταρ, στο ίδιο σημείο, στον ίδιο χώρο…… εγώ να προσπαθώ να σου βρω φλέβα για να μπορέσεις να κάνεις την χημειοθεραπεία σου και εσύ να με κοιτάς με τα μεγάλα αμυγδαλωτά σου μάτια, πόσες φορές μου έχεις πει, «δεν με νοιάζει η χημειοθεραπεία αλλά αυτό το τσίμπημα δεν το αντέχω… με έχει κουράσει…» έτσι κάπως ξεκίνα η κουβέντα μας που στο τέλος καταλήγει σε βαθιά πνευματική συζήτηση.

Σου είχα πει πόσο είχα συγκινηθεί με τον τρόπο που εκφράστηκες για τους νοσηλευτές, επίσης σου είπα ότι και εγώ με την σειρά μου θα σου έγραφα κάτι αντίστοιχο δηλαδή πως βλέπουμε εμείς ως νοσηλευτές τον ογκολογικό ασθενή. Πέρασε καιρός αλλά πότε δεν το ξέχασα!

Την πρώτη λοιπόν μέρα του διορισμού μου με πήγαν σε ένα από τα πιο «βαριά» τμήματα του νοσοκομείου στον Αγίου Σάββα, σε παθολογικό τμήμα, από την αρχή οσφραινόμουν πολλά και διαφορετικά συναισθήματα, αντικρουόμενα μεταξύ τους, άγχος… χαρά… λύπη… θυμός… φόβος… ευγνωμοσύνη… αποδοχή… αγωνία,… αγάπη… ηρεμία… απελπισία… γαλήνη…

Ακόμα θυμάμαι μετά από τόσα χρόνια αυτήν την πρώτη μέρα… πόσο εύθραυστη αισθανόμουν μέσα σε αυτόν τον χείμαρρο των ερεθισμάτων που αντιλαμβανόμουν και ανήμπορη να το διαχειριστώ…  Από φοιτήτρια ήθελα να ασχοληθώ με τα ογκολογικά περιστατικά, τα έβρισκα ενδιαφέροντα και πίστευα πως ήμουν κατάλληλα εκπαιδευμένη… Η θεωρία όμως από την πράξη απέχουν μακράν.

Σαφώς και ήξερα πως ο καρκίνος είναι αντικείμενο ομαδικής εργασίας, επίσης ήξερα πόσο καθοριστική είναι η θέση του νοσηλευτή στις πολύπλευρες προσπάθειες που γίνονται στην αντιμετώπιση της νόσου σε όλα τα επίπεδα, σε καμία περίπτωση όμως δεν περίμενα να αντιμετωπίσω τέτοιο κυκεώνα δυσκολιών… Τα προβλήματα που δημιουργεί το ίδιο το σύστημα υγείας προς τον ογκολογικό ασθενή, τα δικά μου διλήμματα και ψυχικά όρια, την εξέλιξη της της νόσου, τον ασθενή και το οικογενειακό του περιβάλλον… έχω να αριθμήσω πάρα πολλά… Όμως δεν γράφω αυτό το κείμενο για τα προβλήματα των νοσηλευτών ή των ασθενών ή ποια θα ήταν η λύση τους, αλλά για την σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του ογκολογικού νοσηλευτή και του ογκολογικού ασθενούς… μία σχέση τόσο αληθινή τόσο κρυστάλλινη…

Ξέρω ότι ακούγεται υπερβολικό και ίσως για κάποιους είναι δύσκολο να το κατανοήσουν.

Όσοι βλέπουν την κατάσταση απ’ έξω, δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι που συναντά κανείς στους συνηθισμένους ασθενείς αλλά με κάτι που αγγίζει τα ψυχικά όρια… που φτάνει στα άκρα… που ξεπερνά και υπερβαίνει αυτό που λέμε αντοχή…

Δεν έχουμε να κάνουμε με συνηθισμένους ανθρώπους αλλά με ήρωες, αυθεντικούς ήρωες της ζωής. Νοιώθω τόσο ευάλωτη τόσο αδύναμη όταν απλά το χέρι ενός τέτοιου ήρωα ακουμπά απαλά τον ώμο μου…

«Καλώς ήρθες στον Τιτανικό, έλα μην φοβάσαι δεν θα βουλιάξουμε», μου είπε χαμογελώντας και μου άπλωσε το χέρι της για να συστηθεί, «…με λένε Ρ……  ξέρω πως νιώθεις αυτήν την στιγμή και έχω να σου πω ένα μυστικό… δεν είναι τόσο τρομακτικά όσο φαίνεται, εσύ δεν χρειάζεται να κάνεις καμία προσπάθεια εκείνοι από μόνοι τους θα σε οδηγήσουν…» (εννοούσε τους ασθενής) «…αυτό που εσύ έχεις να κάνεις είναι να είσαι αυθεντική, μην φοβηθείς να είσαι ο εαυτός σου, ξέρεις αυτοί οι ασθενείς έχουν ευαίσθητες κεραίες και το μη αυθεντικό το οσφραίνονται αμέσως. Το κλειδί λοιπόν είναι να είσαι αληθινή, απλή, και μην ξεχνάς να είσαι ο εαυτός σου…  έλα πάμε να σε κατατοπίσω στο χώρο, να σου δείξω πως δουλεύουμε, που έχουμε το υλικό  μας…».

Από εκείνη την ήμερα πέρασαν πολλά χρόνια υπήρξαν στιγμές με τα πάνω τους και τα κάτω τους, με ανυπέρβλητα εμπόδια, με σωματική και ψυχική κούραση δεν σου κρύβω πως υπήρξαν φορές που φοβήθηκα πολύ και νόμιζα ότι δεν θα τα καταφέρω, αλλά ούτε για μία στιγμή δεν μετάνιωσα για την επιλογή μου.

Γνώρισα ανθρώπους με μεγαλείο ψυχής, δραστήριους, αισιόδοξους, με θετική αύρα. Ανθρώπους που γνώρισαν την ζωή από την καλή αλλά και από την ανάποδη που όμως ποτέ δεν το έβαλαν κάτω.

Ανθρώπους που σε μαθαίνουν πως η δύναμη της ψυχής και του νου δεν είναι ένα χάρισμα που κάποιοι το έχουν και άλλοι όχι, αλλά μια διαδικασία πνευματικής εξέλιξης. Αυτοί οι άνθρωποι σου μαθαίνουν να απολαμβάνεις περισσότερο τη ζωή και να ανησυχείς λιγότερο για τα προβλήματα της καθημερινότητας. Σε εκπαιδεύουν ψυχικά ενισχύοντας το νου ώστε να ξεχωρίζει τα πραγματικά σημαντικά από τα ασήμαντα, σε μαθαίνουν να βάζεις προτεραιότητες, να μην εστιάζεις σε λάθος πράγματα και να σέβεσαι περισσότερο τον εαυτό σου. Σου δείχνουν το δρόμο για να μπορέσεις να κατανοήσεις ότι οι πράξεις, τα συναισθήματα, οι σκέψεις υπόκεινται στο δικό μας έλεγχο και αυτό είναι που μας χαρακτηρίζει ως ανθρώπους.

Αυτοί οι άνθρωποι, δεν αναλώνονται σε δυσλειτουργικούς τρόπους σκέψης αλλά χαρακτηρίζονται για την απλότητα που αντιμετωπίζουν την ίδια την ζωή, κάθε στιγμή, κάθε λεπτό είναι σημαντικό για εκείνους. Δεν σπαταλούν χρόνο στην αυτολύπηση γιατί γνωρίζουν πως δεν θα τους βοηθήσει σε τίποτα σε σχέση με τις αντιξοότητες με τις οποίες παλεύουν.

Δεν φοβούνται να μείνουν μόνοι τους. Αναζητούν στιγμές μοναξιάς και περνούν χρόνο με τον εαυτό τους, ξέροντας ότι κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για να ανασυνταχθούν για να μπορέσουν έτσι να στοχαστούν, να θέσουν στόχους για το μέλλον τους.

Δεν φοβούνται να κάνουν όνειρα και ταυτόχρονα δεν πιστεύουν ότι η ζωή τους χρωστάει… Η αποτυχία δεν αποτελεί γι’ αυτούς αιτία παραίτησης, γιατί  ξέρουν ότι όσοι παραιτούνται δεν μπορούν να είναι νικητές.  Δεν αναλώνονται σε πράγματα που δεν μπορούν να αλλάξουν, προσαρμόζονται στις αλλαγές λέγοντας με απλότητα μπορώ να κάνω κι αλλιώς (πόσες φορές μου το έχεις πει αυτό Δημήτρη μου;: «προσαρμόζομαι στις αλλαγές, γίνομαι χαμαιλέοντας, μπορώ να κάνω και αλλιώς…», το εκφράζεις πάντα με χιούμορ).

Βλέπεις αγαπητέ μου φίλε Δημήτρη,

Σε για πολλούς ακούγεται ουτοπικό και πολλοί θα είναι εκείνοι που θα σκεφτούν: «μα πως είναι δυνατόν να λειτουργεί έτσι κάποιος που σχεδόν φτάνει στο τέλμα του, που κάθε στιγμή του είναι στην κόψη του ξυραφιού; πώς γίνεται να έχει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά;»

Όμως είναι πέρα για πέρα αληθινό! Εγώ θα απαντήσω λέγοντας, πως αυτοί που κάνουν αυτές τις σκέψεις δεν έχουν δει τους πραγματικούς ήρωες της ζωής, αυτούς που ξέρουν να μάχονται και μιλώ για αυτούς που ζουν αληθινά!  Σαφώς και υπάρχουν στιγμές που χάνεται η γη κάτω από τα πόδια τους, που τους βλέπεις να βυθίζονται μέσα στην σκέψη τους, να αναρωτιούνται τι δεν πήγε καλά… Να βιώνουν όλα τα στάδια της απώλειας, αλλά πάντα υπάρχει η στιγμή που μέσα από τις στάχτες τους αναγεννιούνται… και εκεί είναι που έρχεσαι και λες: «…Θεέ μου το μεγαλείο σου… τι δύναμη κρύβει ο άνθρωπος μέσα του!»

Τελειώνοντας θέλω να σου δώσω την οπτική γωνία του ογκολογικού νοσηλευτή προς τον ασθενή, μια οπτική στην οποία συμφωνούν και οι συνάδελφοί μου…

%ce%bd%ce%bf%cf%83%ce%b7%ce%bb%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%b5%cf%832Ζήτησα από τις συναδέλφους μου να πουν μια φράση και απάντησαν όλες (η Π…, η Κ…, η Σ…, η Ν…, η Ξ…, η Α… αλλά και όλες οι άλλες…):

Π….. «Είναι ο ήρωάς μου με όλη την σημασία της λέξης».

Κ……. «Είναι αυτός που με έχει διδάξει πως η ευτυχία έρχεται από τα απλά πράγματα».

Σ…… «Πρέπει να αγωνίζεσαι ακόμα και αν αυτό φαντάζει αδύνατον». (αυτό έχω διδαχθεί)

Ν….. «Νιώσε την κάθε στιγμή που περνάει γιατί κάθε στιγμή είναι μοναδική και ξεχωριστή».

Ξ……… «Μην παίρνεις  καμία στιγμή ως δεδομένη, η ζωή είναι μικρή και όμορφη και πρέπει να την αγαπάμε  γι’ αυτό που είναι».

Π………. «Έχουν απίστευτο χιούμορ με έχουν αφήσει άφωνη με των αυτοσαρκασμό τους».

Α…….. «Σε ευχαριστώ που με έμαθες να είμαι έστω και λίγο καλύτερος άνθρωπος».

Φ……… «Έχω διδαχθεί την υπομονή και την καρτερικότητα που δείχνουν οι ίδιοι σε μένα».

Α…….. «Εκπλήσσομαι με την απλότητα που βλέπουν την ζωή».

Χ…….. «Δεν αναλώνονται σε πράγματα άνευ σημασίας».

Ν…….. «Πραγματικοί μαχητές της ζωής».

Β…….. «Πραγματικοί υπερήρωες».

Δ…….. «Έχουν υπερβεί τον εαυτό τους και αυτό τους κάνει μοναδικούς».

Θ…….. «Ξέρουν να σου δίνουν τις πιο απλές λύσεις για τα πιο περίπλοκα προβλήματα, σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό, αναρωτιέσαι μετά, εγώ πως και δεν το σκέφτηκα αυτό…».

Β……. «Πολλές φορές νιώθω σαν τον προπονητή του μποξ που θα πρέπει να δώσει τις κατάλληλες οδηγίες ώστε να κατευθύνει τα χέρια του πυγμάχου γιατί η ζωή για εκείνους είναι πλέον αγώνας πυγμαχίας… και τι οδηγίες να δώσεις; όταν δεν ξέρεις με ποιόν αντίπαλο έχεις να κάνεις… απλώς κρατάς την πετσέτα, σκουπίζεις τον ιδρώτα του, χτυπάς απαλά τον ώμου του και του μιλάς χαμηλόφωνα, μην φοβάσαι, εσύ είσαι πιο δυνατός,  είμαι σίγουρη πως θα τα καταφέρεις!! με έχεις κάνει πολλές φορές περήφανη!!»

Γ……. «Δεν το βάζουν κάτω με τίποτα και αυτό είναι πολύ συγκινητικό, παρόλο που ξέρουμε ότι μάχεται ο Δαβίδ με τον Γολιάθ».

Η……. «Είναι σε ένα άλλο επίπεδο ψυχικής σφαίρας αυτοί οι άνθρωποι, είναι στο επίπεδο της συνειδητότητας όπου γνωρίζουν την αλήθεια. Αυτό ακριβώς το επίπεδο φεύγει από τη σφαίρα επιρροής του μοιραίου….. δηλ. αναβαθμίζονται συνειδησιακά, πνευματικά, εσωτερικά στην ψυχή τους».

Ι……… «Έχω ζήσει κοντά σε αυτούς τους ασθενής πολλές χαρές και πολλές λύπες. Για μένα όμως ήταν όλες σημαντικές».

Λ……. «Έχω διδαχθεί πως είναι όμορφα να ζεις με απλότητα και δεν πρέπει να μιζεριάζεις».

Μ…… «Έχω διδαχθεί πως είναι όμορφα να ζεις απλά, ζήσε την κάθε στιγμή σαν να είναι η τελευταία, νιώσε την χαρά της ζωής και ζήσε την λιτοδίαιτα γιατί η πραγματική ευτυχία βρίσκεται σε μικρές στιγμές που πολλές φορές χάνονται χωρίς να δίνουμε σημασία».

Ο……. «Είναι γενναίο να μπορείς να συγχωρείς και όταν αυτό το καταφέρνεις τότε νιώθεις πραγματικά ελεύθερος, αυτό έχω διδαχθεί μέσα από την επαφή μου με αυτούς τους ασθενείς».

Τέλος, θέλω σου πω ότι κράτησα τη συμβουλή της συναδέλφου μου και οι φοβίες που αρχικά είχα λόγω της δυσκολίας του χαρακτήρα μου (Παρορμητική, Βροντερή, Πειραχτήρι…), με τον καιρό εξαφανιστήκαν όλες. Αυτό όμως που κρατάω πιο πολύ απ’ όλα, μετά από τόσα χρόνια, είναι ότι διδάχτηκα να αγαπώ με απλότητα, να αποδέχομαι τον άλλον για αυτό που πραγματικά είναι και όχι για αυτό που θέλω εγώ να είναι… Πραγματικά πιάνω τον εαυτό μου να ζει την κάθε στιγμή και κάθε επαφή με τους ανθρώπους (ενώ παλαιότερα ήταν για μένα πολύ δύσκολο). Έπαψα να κοιτάω την ώρα και αφήνομαι στον χρόνο σαν να γεύομαι την κάθε στιγμή.

Θέλω να πω σε όλους αυτούς τους ασθενείς ….ένα μεγάλο Ευχαριστώ!!!!

 

Χριστός Ανέστη!!!!

 

Στον αγαπημένο φίλο Δημήτρη Σιάχο

Β……… Κ………..