Οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες. Αυτό είναι γεγονός. Αλλά είναι αυτό ένδειξη προνομίου όσον αφορά τη θεραπεία μιας νόσου; Ίσως όχι. Πράγματι, ενώ οι γυναίκες ζουν περισσότερο, βρίσκονται αντιμέτωπες με περισσότερα χρόνια κακής υγείας από ό,τι οι άνδρες.
Αυτό το παράδοξο υπογραμμίζει μια σειρά διαχρονικών ανισοτήτων με πολύπλοκες και πολυπαραγοντικές αιτίες. Η αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων αποτελεί μια πραγματική πρόκληση στον τομέα της δημόσιας υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστεί από όλους όσους συμμετέχουν στην αλυσίδα υγειονομικής περίθαλψης.
– Ο τομέας της υγείας είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την ισότητα των φύλων. Η υγεία σχετίζεται απευθείας όχι μόνο με την προσωπική, κοινωνική και οικονομική ευημερία, αλλά και με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τη σωματική ακεραιότητα.
Λόγω έλλειψης κατάλληλων δεικτών, το ισχύον πλαίσιο μετρήσεων δεν περιλαμβάνει τις διαφορές που σχετίζονται με τη συμπεριφορά των ανδρών και των γυναικών σε θέματα υγείας. Η συμπεριφορές και οι τρόποι ζωής των γυναικών και των ανδρών διαφέρουν με βάση τα προκαθορισμένα χαρακτηριστικά της αρρενωπότητας και της θηλυκότητας. Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εντοπισθούν οι διαφορές που σχετίζονται με τη συμπεριφορά των φύλων και συνδέονται με ανισότητες στον τομέα υγείας.
Μια ευρωπαϊκή έρευνα υγείας αν διενεργηθεί, θα παράσχει σημαντικά στοιχεία σχετικά με τους καθοριστικούς παράγοντες για την υγεία που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στην στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων.
“Γυναικείες ασθένειες” : από τη διαφορά στην ανισότητα
Ορισμένες ανισότητες μεταξύ γυναικών και ανδρών είναι λιγότερο γνωστές από άλλες. Η ανισότητα στον τομέα της υγείας, για παράδειγμα, είναι πολύ πραγματική και συχνά αποκλείεται από τη δημόσια συζήτηση. Αλλά για τι μιλάμε ακριβώς;
Σαφώς υπάρχουν βιολογικές διαφορές. Για παράδειγμα, πολλές γυναίκες βιώνουν μία ή περισσότερες εγκυμοσύνες και γεννήσεις κατά τη διάρκεια της ζωής τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε συγκεκριμένες ασθένειες.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, 800 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από αιτίες που μπορούν να αποφευχθούν και σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο θανατηφόρος καρκίνος για τις γυναίκες και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τέταρτος πιο θανατηφόρος. Και επίσης ότι το 60% των ασθενών με Αλτσχάιμερ στη Γαλλία είναι γυναίκες. Από ποιο σημείο και μετά μπορούμε να θεωρήσουμε αυτές τις βιολογικές διαφορές ως ανισότητες; Και οι άνδρες εκτίθενται σε ασθένειες που πλήττουν μόνο το δικό τους φύλλο –όπως ο καρκίνος του προστάτη, για παράδειγμα.
Η ανισότητα προκύπτει κυρίως όταν δεν επιτυγχάνεται ισότητα ευκαιριών, όταν δεν υπάρχει διάγνωση ή πρόσβαση σε φροντίδα ή παρακολούθηση λόγω του φύλου ενός ατόμου.
Αυτό εκφράζεται σε διαφορετικά επίπεδα.
Ας εξετάσουμε το παράδειγμα μιας ασθένειας μόνο για γυναίκες: ενδομητρίωση. Παρόλο που αφορά μία στις δέκα γυναίκες, παρέμενε άγνωστη για μεγάλο χρονικό διάστημα, επειδή οι έντονοι πόνοι περιόδου δεν θεωρήθηκαν πραγματικό σύμπτωμα. Ακόμα και σήμερα, χρειάζονται από 8 έως 10 χρόνια για να διαγνωστεί η ασθένεια, αφήνοντας τον χρόνο για να αναπτυχθεί και η αντιμετώπισή της να γίνει ακόμα πιο δύσκολη.
‘Αλλο , σύνηθες παράδειγμα , είναι η εγκυμοσύνη . Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης , δημιουργούνται πολλαπλές αλλαγές στο σώμα της γυναίκας αλλά και μετά την γέννα. Κύριο αποτέλεσμα είναι οι μυοσκέλετικές αλλαγές που γίνονται , που οδηγούν σε πόνους στην σπονδυλική στήλη που πολλές φορές είναι επώδυνοι , είτε με τη μορφή ακράτειας που προκαλεί μεγάλο άγχος. Και στις δύο περιπτώσεις , υπάρχει ταμπού συζήτησης , πόσο μάλλον , αντιμετώπισης μέσω θεραπειών και αποκατάστασης , που εξαλείφουν το πρόβλημα και μπορεί η γυναίκα να είναι απολύτως λειτουργική και παραγωγική .
Τώρα αν εξετάσουμε μια κατάσταση που επηρεάζει και τα δύο φύλα θα δούμε την ανισότητα : Καρδιαγγειακή νόσος. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μόνο 35% των γυναικών περιλαμβάνονται σε κλινικές δοκιμές σε αυτό το πεδίο, παρόλο που είναι πιθανότερο από τους άνδρες να πεθάνουν από καρδιακή προσβολή. Επίσης , οι κλινικές δοκιμές σε φάρμακα είναι σε ποσοστό άνισο μεταξύ ανδρών και γυναικών , υπέρ των ανδρών, αλλά δίδονται εξίσου τα ίδια φάρμακα σε γυναίκες .
Αυτό εγείρει το ζήτημα μιας διαφοροποιημένης προσέγγισης, που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε φύλου, για πιο κατάλληλες και αποτελεσματικές θεραπείες.
Η συνέχεια στο 2ο μέρος..
Επιμέλεια :
Κατερίνα Μαχαιρά , PT, Msc ,
Νοσοκομείο – “Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ”,
MSc Management in Health and Social Welfare Services, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής ,
Αν.Γρ. Ποιότητας Ζωής και Εθελοντισμού – Συντονίστρια Ποιότητας Ζωής Ασθενών,
Αν. Γρ. Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων ΝΔ ,
Πρ. Ταμίας ΠΤ Αττικής Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών-ΝΠΔΔ,
Πρόεδρος Επιστημονικού Τμήματος “ Φυσικοθεραπεία στην Υγεία των Γυναικών”,
Specialist in Health Promotion and Development of Preventive Programs ,
Specialist in Cancer Prevention Research
Photo by Bermix Studio on Unsplash
