Το 2011 έπιασα κάτι στο στήθος μου. Ήμουν 42 ετών. Το δικαιολόγησα και το άφησα. Είπα πως θα περάσει. Μετά από λίγο καιρό αυτό που έπιανα δεν είχε φύγει οπότε πήγα να κάνω μία μαστογραφία. Πήγα για τη μαστογραφία, βρήκαν κάτι όντως και με παρέπεμψαν για υπερηχογράφημα. Στην αρχή το πήρα αψήφιστα. Δεν είχα πει σε κανέναν τίποτα γιατί θεώρησα πως θα είναι μία διαδικασία ρουτίνας, πως το αφαιρέσω, θα τελειώσω και θα γυρίσω σπίτι μου. Πήγα σε έναν ειδικό μαστολόγο, με εξέτασε και μου είπε πως έπρεπε να κάνω μαστεκτομή, όχι σήμερα, αλλά εχθές. Με μία φίλη μου είχα πάει, πάλι πολύ χαλαρή πως δε συμβαίνει κάτι σοβαρό. Ακολούθησε μία παρακέντηση στον Άγιο Σάββα γιατί μου είπαν πως είναι κακοήθεια. Όταν άκουσα τη λέξη κακοήθεια, κοκκάλωσα. Δεν το φανταζόμουν ποτέ. Ήταν λες και μου άδειασαν έναν κουβά με παγωμένο νερό στην πλάτη.
Η βιοψία ήταν θετική κι έπρεπε αμέσως να αφαιρεθεί. Τότε ήταν που χάθηκα. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν η οικογένειά μου και πώς θα τους το πω, πόσο θα επηρεάσει όλο αυτό τη ζωή μας. Σκέφτηκα τη δουλειά μου γιατί βρισκόμουν με μία πολύ καλή επαγγελματική φάση και ήξερα πως θα ήμουν υποχρεωμένη να πατήσω φρένο. Δεν ήθελα να πάω σπίτι μου. Δεν ήθελα να αντιμετωπίσω κανέναν. Ποτέ δε φοβήθηκα για τη ζωή μου. Ποτέ δε σκέφτηκα τον εαυτό μου. Το μόνο που με σόκαρε ήταν η μαστεκτομή. Η πρώτη εβδομάδα ήταν πολύ δύσκολη μέσα στο μυαλό μου.
Φωτογραφίες: Ειρήνη ΠροβίδαΠαίρνοντας τα αποτελέσματα και ξέροντας πως έχω καρκίνο στέλνω μήνυμα στον αδερφό μου και του λέω πως θέλω να πάρει τον άντρα μου και να κατέβουν στο σπίτι του, χωρίς να δείξουν στα παιδιά πως κάτι σοβαρό συμβαίνει. Λίγη ώρα αργότερα βρισκόμουν απέναντί τους και τους το ανακοινώνω. Οι εξελίξεις είναι αλυσιδωτές. Δεν προλαβαίνεις ούτε να σκεφτείς, ούτε να αναλύσεις. Δεν υπάρχει περιθώριο, μπαίνεις μέσα σε όλο αυτό και σε πηγαίνει μόνο του. Το ίδιο βράδυ της παρακέντησης εγώ βρήκα γιατρό μέσα στον Άγιο Σάββα. Μπήκα στο γραφείο του ενώ έξω κάθονταν 35 γυναίκες και περίμεναν. Κοιτάζει τις εξετάσεις μου και μου προγραμματίζει αμέσως το χειρουργείο.»
Δύο πελώρια γαλάζια μάτια κι ένα πλατύ χαμόγελο βλέπω μονάχα. Η Νικολέττα Κάνδηλα είναι μία από τις εκατοντάδες γυναίκες που πάλεψαν τον καρκίνο στα ίσα και δεν του έκαναν τη χάρη να τις δει νικημένες. Αδύναμες ναι, παραδομένες ποτέ. Τον πολέμησε και τον κέρδισε. Έμφυτη αισιοδοξία. Αυτό είναι το πιο ισχυρό φάρμακο ενάντιά του. Εξιστορεί τα όσα έζησε, όπως θα εξιστορούσε σε ένα ταξίδι που έκανε πριν λίγα χρόνια. Κάπως έτσι αντιμετωπίζει τον καρκίνο. Ως ένα αναγκαστικό ταξίδι που προέκυψε αλλά ήρθε στη ζωή της για ένα πολύ συγκεκριμένο λόγο. Λίγο αργότερα ο λόγος αυτός θα γέμισε τα καταγάλανα μάτια με δάκρυα.
«Μετά το αρχικό μούδιασμα, όλοι βγάλαμε θυμό. Το »γιατί σε εμάς» ήταν η πρώτη φράση που ακούστηκε. Δεν είχα πει τίποτα στα παιδιά. Είχα κρεμάσει τις εξετάσεις μου σε μία καρέκλα και η Αγγελική τις πήρε και τις διάβασε. »Γιατί με κοροϊδεύεις. Οι εξετάσεις σου γράφουν καρκίνος, γιατί δε μας το λες;» Το μόνο που ήθελα είναι να είμαι όρθια για τα παιδιά μου. Μόνο αυτό. Εντωμεταξύ μαθαίνω πως δε θα χρειαστεί να κάνω μαστεκτομή οπότε νιώθω λίγο καλύτερα. Προχωράμε σε ογκεκτομή και αφαιρείται ένα τμήμα του μαστού μου.
Είχε γίνει μετάσταση στους λεμφαδένες οπότε αφαιρούνται και αρχίζει ο αγώνας. Χημειοθεραπείες και ακτινοβολίες. Το ότι δεν έκανα μαστεκτομή ήταν μία ψυχολογική ανακούφιση. Από την πρώτη στιγμή μαζεύω την ομάδα μου και λέω πως έχω καρκίνο. Όλοι ήταν δίπλα μου. Ήμουν από τις τυχερές που δεν είδαν τους ανθρώπους τους να απομακρύνονται αλλά να γίνονται πιο προστατευτικοί. Οι δικοί μου φίλοι και συγγενείς δεν ήθελαν να με αφήνουν μόνη μου. Ήταν συνέχεια κοντά μου, δεν ένιωσα στιγμή στο περιθώριο. Δεν ένιωσα ποτέ τον οίκτο γιατί πολύ απλά δεν άφησα ποτέ να φανεί πως δεν είμαι καλά.»
«Κλάψατε;» ρωτάω αυθόρμητα. «Υπήρξαν φορές που έκλαψα. Όσο δυνατή και αισιόδοξη κι αν είσαι, υπάρχουν στιγμές που λυγίζεις. Μπροστά στα παιδιά μου δεν έκλαψα ποτέ.» Με απόλυτη ψυχραιμία. Σαν όλα να ακολουθούσαν μία προδιαγεγραμμένη πορεία. Σαν ένα αθώο κρύωμα που έπρεπε να κάνει τον κύκλο του. Φόβος; «Δε φοβήθηκα ποτέ ότι θα πεθάνω. Ούτε μία φορά δεν το σκέφτηκα. Θα το ξεπεράσω και η ζωή μου θα συνεχιστεί. Μόνο αυτό έλεγα και πίστευα. Δε θα το έβαζα κάτω. Δε θα άφηνα τον καρκίνο να μου ρουφήξει τη ζωή. Θα τον πάλευα μέχρι τέλους. Στις πρώτες τρεις χημειοθεραπείες δεν άλλαξα τίποτα από την καθημερινότητά μου. Μετά ακολούθησαν πόνοι αφόρητοι. Δεν μπορούσα να σηκωθώ από το κρεβάτι. Δεν μπορούσα να φτάσω στην τουαλέτα. Σωματικά υποφέρω.»
Με απόλυτη ψυχραιμία αντιμετωπίζει και την απώλεια των μαλλιών. Μπορεί να αστειεύεται για την υπέροχη ξανθιά περούκα που αγόρασε όμως θέλει σθένος ψυχικό να κοιτάξεις το είδωλό σου στον καθρέφτη και να ξυρίσεις το κεφάλι σου για να μην βλέπεις τις τούφες να μένουν στα δάχτυλά σου. «Μου είπαν πως μετά την πρώτη θεραπεία θα μου πέσουν. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα έγιναν σαν μία μπάλα άχυρου. Μπήκα να κάνω μπάνιο και βγαίνοντας έπαθα σοκ. Μου έμεναν τα μαλλιά στα χέρια. Είχα παραγγείλει την περούκα μου αλλά έπρεπε να παρευρεθώ σε μία εκδήλωση. Πώς θα πήγαινα; Έβαλα ένα φουλάρι στο κεφάλι, έκανα ένα φιόγκο, βάφτηκα, φόρεσα και μεγάλα σκουλαρίκια και βγήκα από το σπίτι. Δεν κατάλαβε κανείς τίποτα. Την επόμενη πήγα στο κομμωτήριο και ζήτησα να μου τα ξυρίσουν. Δεν ήθελα να τα βλέπω να πέφτουν. Δεύτερο σοκ όταν βλέπω τον εαυτό μου στον καθρέφτη. Θα το περάσουμε κι αυτό. Το είπα στον εαυτό μου και το εννοούσα. Πήρα μία περούκα θεική. Μακρύ ξανθό μαλλί. Πήρα φουλάρια σε διάφορα χρώματα. Δε θα ‘’έκλαιγα’’ για τα μαλλιά μου.»
Η μάχη με τον καρκίνο θέλει παρέα ή μοναξιά;
«Κάθε άνθρωπος το αντιμετωπίζει τελείως διαφορετικά. Εγώ βρισκόμουν πάντα με ανθρώπους γύρω μου όμως κατάλαβα πως χρειαζόμουν χρόνο για εμένα. ΉΘελα να προσηλωθώ και να κάνω την ενδοσκόπησή μου. Ο καρκίνος μου υπενθύμισε πως πρέπει να βρω τον εαυτό μου και να πάψω να είμαι σε διαρκή εγρήγορση.
Είχα γύρω μου στηρίγματα κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έπαιρνα κουράγιο από τα παιδιά μου. Προτεραιότητα είναι ο εαυτός σου για τα παιδιά σου.»
Ο καρκίνος σε αλλάζει σαν άνθρωπο;
«Ξεκάθαρα. Βάζεις πια άλλες προτεραιότητες στη ζωή σου. Μετά από αυτό άρχισα να δίνω σημασία στα μικρά και καθημερινά. Ήταν και είναι πια για εμένα σημαντικό να ξυπνάω το πρωί, να ανοίγω το παράθυρο και να βλέπω τον ήλιο. Ο καρκίνος σε κάνει πιο σκληρή αλλά και πιο ευαίσθητη ταυτόχρονα. Για πέντε χρόνια είσαι σε ορμονοθεραπεία. Μπαίνεις στην εμμηνόπαυση. Γυναικολογικά θέματα, ανασφάλειες. Όταν είσαι μάνα, όλα αυτά τα κάνεις στην άκρη. Σε ενοχλούν, σε πειράζουν αλλά τα ξεπερνάς. Πρέπει να αγαπήσεις το σώμα σου με τα νέα δεδομένα. Μετά τις ακτινοβολίες έπεσα σε κατάθλιψη.