Στόχοι και παράγοντες της κατ’ οίκον φροντίδας
Οι στόχοι της κατ’ οίκον φροντίδας μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:
- Βοήθεια σε άτομα να διατηρήσουν ή να βελτιώσουν το επίπεδο υγείας και την ποιότητα ζωής
- Ενίσχυση της ατομικής ικανότητας για αυτονομία
Διευκόλυνση των ατόμων είτε να παραμείνουν ή να επιστρέψουν στο σπίτι τους και να λάβουν την απαιτούμενη θεραπεία, αποκατάσταση ή ανακουφιστική φροντίδα
Υποστήριξη της οικογένειας να ανταποκριθεί στην ανάγκη του ατόμου για φροντίδα
Την παροχή στους ανεπίσημους φροντιστές υποστήριξης για παροχή ποιοτικής φροντίδας και υποστήριξης των δικών τους αναγκών που μπορεί να προκύψουν
Η κατ’ οίκον και κοινοτική φροντίδα λαμβάνει χώρα στην κοινότητα και εμπεριέχει τόσο την υγεία, όσο και τα κοινωνικά συστήματα. Άλλες υπηρεσίες της κοινότητας που συμπληρώνουν την κατ’ οίκον φροντίδα περιλαμβάνουν:
Εθελοντές που παρέχουν βοήθεια σε αγορές, ψώνια στους αδύναμους ηλικιωμένους έτσι, ώστε να συνεχίζουν να ζουν στο σπίτι τους
Προγράμματα που καλούνται: «γεύματα στο δίσκο» που αυξάνουν τη διατροφική πρόσληψη των ηλικιωμένων και άλλων ατόμων που δέχονται υπηρεσίες κατ’ οίκον
Υπηρεσίες ειδικής μεταφοράς που διευκολύνουν τα άτομα με κινητικά προβλήματα να μεταφερθούν σε υπηρεσία ή κλινική ιατρού ή θεραπευτή
Και προγράμματα ημερήσιας φροντίδας ενηλίκων, που παρέχουν κοινωνική αλληλεπίδραση για τους αποδέκτες της φροντίδας και απαιτούνται, εκτός του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Η συμβολή των ανεπίσημων φροντιστών
Τα μέλη της οικογένειας και οι φίλοι, συχνά καλούνται «ανεπίσημοι φροντιστές» και αποτελούν το κλειδί στην παροχή της φροντίδας κατ’ οίκον. Αν και ακριβή δεδομένα δεν είναι διαθέσιμα, θεωρείται ότι οι ανεπίσημοι φροντιστές παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας κατ’ οίκον. Η φροντίδα περιλαμβάνει μία ποικιλία καθηκόντων, όπως η προσωπική φροντίδα, η προετοιμασία γεύματος, οικιακή βοήθεια, αγορές και μεταφορά, διαχείριση φροντίδας, συναισθηματική υποστήριξη ή οικονομική διαχείριση. Εκτιμάται ότι καλύπτεται το 75-85% αυτού του είδους βοήθειας σε άτομα που έχουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας ή ανικανότητα.
Τι είναι η χρόνια ασθένεια
Τα κριτήρια με τα οποία ορίζεται μια ασθένεια ως χρόνια, είναι η χρονική διάρκεια, ο βαθμός σοβαρότητάς της, η επίδραση η οποία επιφέρει στη λειτουργικότητα του ατόμου και η ανάγκη την οποία δημιουργεί για διαρκή φροντίδα από τις υπηρεσίες υγείας.
Η χρόνια ασθένεια έχει πολύ μεγάλη επίδραση στη ζωή τόσο των ασθενών όσο και των οικογενειών τους αλλά και του στενού τους περιβάλλοντος. Ο ασθενής και το περιβάλλον του στη χρόνια ασθένεια, βιώνουν μια σειρά συναισθηματικών αλλά και οικονομικών απωλειών και «το πένθος της χρόνιας ασθένειας».
Τα στάδια της διαδικασίας πένθους
Στην ιστορική περιγραφή – ανάλυση της Elisabeth Kubler – Ross (1969), τα στάδια της διαδικασίας πένθους της ασθένειας είναι τα εξής:
- Το στάδιο της διάγνωσης (shock). Ασθενής και οικογένεια αδυνατούν να αντιδράσουν ή τείνουν να αντιδρούν σπασμωδικά
- Το στάδιο της άρνησης (denial). Ασθενής και οικογένεια αρνούνται να δεχθούν το πραγματικό γεγονός της ασθένειας ελπίζοντας ότι πρόκειται για κάποιο ιατρικό λάθος
- Το στάδιο του θυμού (anger). Και ο ασθενής και το περιβάλλον του εκφράζουν θυμό, παράπονα αλλά και μια φυσιολογική ανθρώπινη διαμαρτυρία η οποία συνήθως εκφράζεται με το «γιατί εγώ; είναι άδικο!», ενώ πολλοί δίνουν και μια μεταφυσική διάσταση στην οργή τους στρέφοντάς την ακόμα και προς το Θεό
- Το στάδιο της απόσυρσης (retreat). Οι οικογένεια και ο ασθενής βιώνουν συμπτώματα κατάθλιψης και θρηνούν για τις όποιες απώλειες υπέστησαν ή κινδυνεύουν να υποστούν
- Το στάδιο της διαπραγμάτευσης (bargaining). Ασθενής και οικογένεια αρχίζουν πλέον να συνειδητοποιούν τη νέα κατάσταση και ότι είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα. Προσπαθούν να διαπραγματευτούν τη νέα κατάσταση θέτοντας ερωτήματα του τύπου «αν ακολουθώ πιστά αυτά που μου προτείνονται από τους θεράποντες, θα έχω κάποια καλύτερα αποτελέσματα;»
- Το στάδιο της αποδοχής (acceptance). Ο ασθενής και το περιβάλλον του έχουν πλέον αποδεχτεί το γεγονός της ασθένειας και προσπαθούν να είναι συνεργάσιμοι ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
————————————————————————————————————————————
Ευδοξία Γιαννοπούλου
